بررسی عملکرد دولت ۴. بخش آب

احکام و مواد مختلفی از قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۶-۱۴۰۰) به طور مستقیم و غیرمستقیم به موضوع آب مرتبط می شود. در ماده (۳۵) این قانون، احکام مهم و مستقیم درخصوص بخش آب ارائه شده است. می توان گفت تمرکز اصلی این ماده در بخش آب بر تعادل بخشی و بهبود بیلان منفی سفره های آب زیرزمینی است. اگرچه در برخی موارد سازه ای و معدودی هم غیر سازه ای در بخش آب، گام هایی در این برنامه برداشته شده است، ولی باید اذعان داشت که هنوز مشکلات اصلی بخش آب به قوت خود باقی است و در این راستا، عملکرد برنامه مطلوب نبوده است. به عنوان مثال می توان موضوع تعادل بخشی و بهبود بیلان منفی سفره های آب زیرزمینی که موضوعیت اصلی قانون برنامه ششم توسعه در بخش آب است را مطرح کرد که متاسفانه در این حیطه وضعیت وخیم تر شده است. در سال ۱۳۹۹ وضعیت درصد تحقق برخی از شاخص های کلیدی مانند ظرفیت آب تنظیمی سدهای غیرمرزی، احداث شبکه های اصلی آبیاری و زهکشی غیرمرزی، خرید تضمینی آب از بخش غیردولتی، عملیات رپرگذاری حد بستر رودخانه ها و سایر پهنه های آبی، تجهیز چاه ها به ابزار اندازه گیری هوشمند، تغذیه مصنوعی، مسلوب المنفعه کردن چاه های غیرمجاز، مدیریت کیفی منابع آب و تجهیز نقاط مصرف به ابزار اندازه گیری، ضعیف بوده است. البته در تحقق شاخص های بخش آب مواردی مانند عدم تامین اعتبارات لازم، ناهماهنگی های بین بخشی و همچنین ضعف در تدوین مبانی و هدف گذاری های اسناد بالادستی را نباید دور از نظر داشت. در مورد عملکرد بخش آب در قانون بودجه سال ۱۳۹۹ نیز باید گفت که عملکرد اعتباری برنامه های مختلف این بخش در این قانون (در هشت ماه ابتدای سال ۱۳۹۹) حدود ۷۲ درصد بوده است. کمترین عملکرد اعتباری برای برنامه مهندسی رودخانه ها و سواحل و بیشترین آن نیز برای برنامه توسعه منابع آب در حوزه های آبریز رودخانه های مرزی و مشترک بوده است. علت اصلی تخصیص بودجه های مناسب برای برنامه توسعه منابع آب در حوزه های آبریز رودخانه های مرزی و مشترک، در حجم وسیع پروژه های معطل مانده در این بخش است که با اعتبارات تخصیص یافته از صندوق توسعه ملی شروع شده اند و در برخی موارد به اتمام نرسیده اند.

کلیدواژه ها:

اعتبارات ، بخش آب ، برنامه ششم ، عملکرد