پاسخ آنتی اکسیدانتی گیاهچه های برنج تحت تنش سرما و تیمار سیلیس

این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کامال تصادفی با سه تکرار در محیط کشت آزمایشگاهی MS انجام شد. تیمارها شامل دو سطح سیلیس ) صفر و ۱/۵ میلیمولار(، ده رقم برنج ایرانی و دو شرایط دمایی طبیعی و تنش سرما ) ۲۴ و ۱۳ درجه سلسیوس( بود. ارقام مطالعه شده طارم دیلمانی، شهریار، امید، بینام، طارم هاشمی، شصتک، شیرودی، روشن، ندا و تیسا بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که اثر متقابل رقم، تیمار سیلیس و دما بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانتی سوپراکسید دسموتاز و کاتاالز و نیز بر میزان تولید آنتی اکسیدانت پرولین معنیدار بود. فعالیت دو آنزیم مورد مطالعه، در شرایط تنش سرمایی افزایش معنیداری نسبت به دمای معمولی رشد نشان داد اما ، تاثیر سیلیس بر اکثر ارقام آزمایشی معنیدار نبود به استثنای اینکه در ارقام طارم هاشمی، طارم دیلمانی و شهریار موجب بهبود فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز شد. میزان پرولین نیز در همه ارقام آزمایشی در شرایط تنش سرما با مصرف سیلیس بطور معنیداری افزایش یافت. از بین ارقام مورد مطالعه، رقم طارم هاشمی علی رغم حساسیت بسیار باالیی که نسبت به سرما در شرایط بدون استفاده از محرک رشد سیلیس داشت پس از اعمال تیمار با این ماده بهترین و مناسب ترین پاسخ را از نظر القای مقاومت به سرما بروز داد. مقادیر پرولین و آنزیم سوپر اکسید دسموتاز در این رقم با مصرف سیلیس به ترتیب افزایش ۳۰ و ۹/۱۳ درصدی داشتند که همگی بیانگر پاسخ مطلوب و قابل قبول این رقم در مقایسه با سایر ارقام بود. ارقام دیگر هم در برخی صفات شرایط مطلوبی از نظر مقاومت به سرما نشان دادند که می توان آنها را نیز به ترتیب اولویت شاخص ها رتبه بندی کرد. ارقام امید و دیلمانی پس از رقم هاشمی در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

کلیدواژه ها:

آنتی اکسیدانت ، تنش سرما ، سیلیس