چگونگی برساخت گفتمان فمینیستی در ایران (۱۳۸۹-۱۳۷۰)

هدف این پژوهش مطالعه گفتمان فمینیستی در ایران معاصر است. بر این اساس، با انتخاب دو مجله "زنان" و "مدرسه فمینیستی" و تحلیل آن ها در کنار هم، جریان غالب فمینیسم را در بازه زمانی ۷۰ تا ۸۹ موردبررسی قرار داده­ایم و با به کارگیری روش تحلیل گفتمان لاکلو و موف، تلاش شد، علاوه بر تحرک گفتمان فمینیستی، مرزبندی و غیریت­سازی میان آن با گفتمان هژمونیک حاکم، محل­های نزاع میان این دو گفتمان­، دال­های شناور و چگونگی برجسته­سازی و حاشیه­رانی این گفتمان مورد شناسایی قرار گیرد. نتایج نشان می­دهد که شاکله اصلی گفتمان فمینیسم شامل پنج نقطه گسست است که در هر یک از این نقاط گسست ما شاهد مفصل­بندی جدیدی حول دال­های مرکزی؛ مشارکت اقتصادی زنان، نواندیشی دینی، حقوق بشر، دینداری سکولار و اتئلاف بین جنبشی هستیم. در اغلب دوران تخاصم اصلی گفتمان فمینیسم با گفتمان عمومیت­یافته بر سر قوانین نابرابر جنسیتی است. این مساله در پی فهم جدید و متفاوت گفتمان فمینیسم از زنانگی نسبت به گفتمان هژمونیک شکل گرفت. تخاصم دو گفتمان فوق، در آخرین دوره تا جایی پیش رفت که منجر به حرکت گفتمان فمینیسم از یک گفتمان دموکراتیک به سمت یک گفتمان پوپولار شد.

کلیدواژه ها:

فمینسیم ، تحلیل گفتمان ، دال شناور ، فضای تخاصم ، هژمونی ، ساختارشکنی