پاسخ به تنش خشکی برخی ژنوتیپ های گندم پاییزه با استفاده از صفات زراعی و الگوی پروتئینی
محل انتشار: فصلنامه تحقیقات غلات، دوره: 1، شماره: 1
سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 302
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CRGU-1-1_002
تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1400
چکیده مقاله:
به منظور بررسی اثر تنش خشکی در برخی از ژنوتیپهای پیشرفته گندم، آزمایشی در قالب طرح کرتهای خرد شده بر اساس طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. فاکتور اصلی سه سطح و فاکتور فرعی ۱۲ ژنوتیپ گندم پاییزه (چهار ژنوتیپ مقاوم، چهار ژنوتیپ بینابین و چهار ژنوتیپ حساس به خشکی) همراه با دو ژنوتیپ شاهد بود. نتایج تجزیه واریانس ژنوتیپهای گندم در سه شرایط متفاوت آبیاری نشان داد که در صفات طول ریشک، تعداد روز تا رسیدگی، طول دورهی پرشدن دانه، وزن هزار دانه، بیوماس و عملکرد دانه اختلاف معنیداری وجود داشت. قطع آبیاری پس از گلدهی (تنش شدید) موجب کاهش معنیدار صفات وزن هزار دانه، عملکرد دانه، بیوماس، تعداد روز تا رسیدگی و طول دورهی پرشدن دانه شد، ولی صفت طول ریشک بر اثر قطع آبیاری افزایش یافت. اختلاف بین ژنوتیپها برای کلیه صفات، به جز تعداد روز تا رسیدگی، در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر متقابل ژنوتیپ×نوع آبیاری برای کلیه صفات غیر معنیدار به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه را ژنوتیپهای ۱۴ (Sardari)، ۶ (DARIC ۹۵-۰۱۰-OMA-OMA-OMA-۶MA-OMA) و ۳ (Ghafghaz//F۹.۱۰/Maya “s” IRW۹۲-۱-D-۴۷۴-OMA-OMA-OMA-OMA-IMA-OMA) به خود اختصاص دادند که همگی از ژنوتیپهای مقاوم بودند. محاسبه شاخصهای میانگین حسابی عملکرد (MP)، میانگین هندسی عملکرد (GMP) و تحمل به تنش (STI) ضمن داشتن همبستگی مثبت و معنیدار با عملکرد در شرایط بدون تنش و تنش، نشان دادند که ژنوتیپهای ۱ (Unknown-۱)، ۳، ۶، ۷ (DARIC ۹۵-۰۱۰-OMA-OMA-OMA-۸MA-OMA)، ۱۲ ((RINA-۱۱ و ۱۴ بیشترین مقاومت به خشکی را داشتند و ژنوتیپ ۱۱ (JANZ QT۳۶۸۵-۰AUS) حساسترین ژنوتیپ بود. بررسی الگوی نواری گلوتنینهای ذخیرهای نشان داد که ژنوتیپهای حساس فاقد یک پروتئین ذخیرهای ویژه گلوتنین بودند، در حالی که ارقام مقاوم و بیشتر ارقام بینابین آن پروتئین را داشتند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مصطفی ولیزاده
استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
زینب محمودیان
کارشناس ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
حسین محمدزاده جلالی
کارشناس ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
عبدالعلی غفاری
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه
مظفر روستایی
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه