مطالعه تنوع ژنتیکی جمعیت های Triticum boeoticum تحت شرایط عادی و تنش کم آبی

به منظور مطالعه تنوع ژنتیکیبرخی از صفات زراعی و فیزیولوژیک و بررسی اثر تنش کم آبی روی آنها در ۳۴ جمعیت از گونه Triticum boeoticumآزمایشی به صورت کرت­های خرد شده بر پایه بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار با در نظر گرفتن شرایط واجد و بدون تنش کم آبی در کرت­های اصلی و جمعیت­ها در کرت­های فرعی در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز طی سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ انجام شد. نتایج تجزیه واریانس بیانگر تفاوت معنی­دار بین جمعیت­ها در تمام صفات مورد بررسی و وجود تنوع ژنتیکی بین جمعیت­ها بود. عملکرد دانه و طول × عرض دومین برگ زیر سنبله در هر دو شرایط دارای بالاترین ضریب تنوع فنوتیپی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک دارای پایین­ترین ضریب تنوع فنوتیپی بودند. محاسبه ضرایب همبستگی بین صفات و انجام رگرسیون گام به گام در هر دو شرایط واجد و فاقد تنش نشان داد که طول × عرض دومین برگ زیر سنبله و ارتفاع بوته رابطه مثبتی با عملکرد دانه دارند. علاوه بر این، در شرایط بدون تنش شاخص کلروفیل نیز به مدل رگرسیونی وارد شد. در تجزیه خوشه­ای برای شرایط تنش کم آبی، پنج خوشه به دست آمد و جمعیت­های ۱۱۴، ۱۱۸، ۱۷۶ و ۲۱۶ با داشتن بیشترین شاخص کلروفیل و عملکرد دانه به عنوان جمعیت­های بهتر شناسایی شدند. نتایج تجزیه خوشه­ای در محیط بدون تنش به سه خوشه منجر شد و جمعیت­های ۳، ۱۰، ۱۲، ۵۲، ۱۲۰، ۱۲۷، ۲۵۷، ۲۷۷، ۳۲۰ و ۴۸۵ از گروه دوم، دارای بیشترین عملکرد دانه، شاخص کلروفیل برگ و طول × عرض دومین برگ زیر سنبله بودند.

کلیدواژه ها:

اینکورن ، تجزیه خوشه ای ، تنش خشکی ، صفات زراعی و فیزیولوژیکی ، گندم وحشی