بررسی رابطه تیپ های هوایی تبریز و آلودگی هوا

آلودگی هوا، بهویژه در کلانشهرها، اهمیت قابل توجهی دارد. از عوامل تشدیدکننده این مشکل شهری شرایط جوی و تیپهای هوایی حاکم بر شهرهاست. تبریز از جمله کلانشهرهای کشور است که با شرایط حاد آلودگی هوا مواجه است. هدف اصلی از این پژوهش بررسی رابطه شرایط جوی و تیپهای هوایی تبریز در تشدید آلایندههای هواست. بدینمنظور، سه نوع داده استفاده شده است: اول، میانگین دادههای ساعتی گازهای آلاینده جو جهت بررسی آلودگی جو؛ دوم، میانگین دادههای روزانه هواشناسی برای استخراج تیپهای هوایی؛ سوم، دادههای بازکاویشده مرکز ملی پیشبینی محیط و مرکز ملی پژوهشهای جوی ایالات متحده امریکا برای وارسی الگوهای جوی توام با تیپهای هوایی بهکار گرفته شد. نتایج بررسی تیپهای هوایی توام با روزهای آلوده نشان داد باد غالب جنوب غربی– شمال شرقی با سرعت کم است که حاصل استقرار مرکز پرفشار اروپا و سیبری در شمال غربی و شمال شرقی ایران و استقرار مرکز کمفشار روی دریای خزر بوده است و توام با حرکت هوا از مناطق پرفشار به منطقه کمفشار بهصورت ساعتگرد و همراه تکوین جریانات جنوب غربی بوده است. روزهایی که آلاینده PM۱۰ به شدیدترین میزان رسیده است بر روی منطقه مورد مطالعه در تراز ۱۰۰۰ هکتوپاسکال مرکز کمفشار و در تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال جریانات مداری حاکم است. باد تراز دریا و ۵۰۰ هکتوپاسکال بهصورت جنوب غربی و غربی است. از آنجا که صنایع در غرب تبریز قرار دارند، کمفشار مذکور در ارتباط با سامانههای مجاور آلودگی صنایع را به مرکز شهر هدایت میکند.

کلیدواژه ها:

آلاینده های جوی ، آلودگی هوا ، تبریز ، تحلیل خوشه ای ، نمایه AQI