بررسی فقهی خیارات در معاملات الکترونیکی (مطالعه موردی خیار غبن)

در معاملات امروزی، بحث اسقاط خیارات بخصوص خیار غبن مورد توجه بوده و در غالب قراردادها به صورت مکتوب و پیش نوشته خیارات و بخصوص خیار غبن، ضمن عقد اسقاط میشوند. این امر در خیلی از موارد باعث ایجاد اختلاف و تشکیل پرونده های قضایی فراوانی گردیده است. لذا به نظر میرسد برای روشن شدن زوایای مساله به تحقیق مستقلی نیاز باشد؛ تا با بررسی دقیق غبن، خیار غبن و امکان یا عدم امکان اسقاط آن ضمن عقد بپردازد. نظر به اینکه فناوری اطلاعات در امر قراردادها تحولات چشمگیری ایجاد کرده و نیز ورود ایران به دنیای قراردادهای الکترونیکی و عدم تصریح قانون تجارت الکترونیک در خصوص بسیاری از مسائل قراردادهای الکترونیکی پژوهشی با هدف بررسی خیار غبن در قراردادهای الکترونیکی و تطبیق این موضوع با فقه امامیه و حقوق ایران و همچنین بررسی خلاءهای موجود در این ضمینه صورت پذیرفت. همچنین هدف از این پژوهش، بررسی نوسانات قیمتی در بازار در صورت غبن در قراردادهای الکترونیکی و نیز بررسی آثار و احکام آن میباشد، که قانون مدنی و قانون تجارت الکترونیکی ایران به صراحت به آن نپرداخته و هیچ اشارهای به آن نکرده است. باید افزود که این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی است. بنابر اطلاعات و مبانی پژوهش نتیجه گرفته شد که خلاءها و نواقصی در زمینه های مختلف آثار و احکام خیار غبن در قراردادهای الکترونیکی موجود است که در این پژوهش راهکارهایی در جهت رفع این موانع و خلاءها ارائه گردیده است. پیشنهاد میشود که در این راستا قانونگذار به تصویب قانون ماهوی با توجه به مقررات جهانی و منطبق بر فقه پویا در این موضوع بپردازد و به تصویب قانون خاص تجارت الکترونیکی، اهتمام ورزد.

کلیدواژه ها:

خیار غبن ، معاملات الکترونیکی ، فقه اسلامی