اثرات افزودن تفاله خشک پرتقال بر pH و کربوهیدراتهای ساختمانی سیلوی برگ پیاز

مقدمه: هزینه حداقل ۶۰ -۷۰ درصدی تغذیه دام در پرورش دام و نقش مهم خوراک در تولید و سلامت دام، تهیه جیره های ارزان و متوازن را ضروری نموده است. بنابراین در کنار استفاده از ارقام پرمحصول، بهره گیری از پسماندهای کشاورزی و عمل آوری مناسب آنها در کاهش هزینه های پرورش دام اهمیت دارد. با عنایت به وسعت مزارع پیاز و باغات مرکبات در منطقه جنوب استان کرمان و تحقیقات اندک درخصوص امکان استفاده از دور ریز محصولات یاد شده، این مطالعه جهت تعیین ترکیب شیمیایی و کیفیت سیلاژ برگ پیاز انجام شد. از آنجایی که تفاله پرتقال غنی از کربوهیدرات های سهل الهضم بوده و میتواند در بهبود تخمیر و افزایش کیفیت سیلو موثر باشد، لذا سیلاژهای برگ پیاز با سطوح مختلف تفاله خشک پرتقال فرآوری شدند.مواد و روش ها: در این پژوهش برگ پیاز را پس از خرد نمودن به قطعات ۱/۵ سانتیمتری و افزودن تفاله خشک پرتقال (با قطعات ۰/۵ سانتی متری) درون سطلهای پلاستیکی ۱/۵ کیلویی با ۴ تکرار فشرده و به مدت ۶۵ روز نگهداری شد . تیمارهای آزمایشی شامل -۱ تیمار شاهد -۲ برگ پیاز% ۱۰ + تفاله پرتقال -۳ برگ پیاز% ۲۰ + تفاله پرتقال -۴ برگ پیاز% ۴۰ + تفاله پرتقال بودند . پس از باز نمودن سیلو و پارامترهای pH با استفاده از pH متر، NDF و ADF به روش ونسوست (۱۹۹۱) و در شرایط برون تنی تعیین گردیدند. داده ها در قالب طرح کاملا" تصادفی با استفاده از برنامه آماری R آنالیز شدند. مقایسه میانگین ها در سطح ۰/۰۰۱ با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن انجام شد.نتایج و بحث: با افزودن تفاله خشک پرتقال به سیلاژ برگ پیاز، pH تیمارها به ترتیب اعداد ۳/۶۶۷ ۰/۰۳۷، ۳/۸۱۲ ۰/۱۰۳، ۴/۲۱۰ ۰/۳۱۳ و ۴/۲۳۷ ۰/۰۰۹ را نشان داد. این کاهش احتمالا" به دلیل افزایش میزان پکتین مرکبات است، زیرا پکتین تفاله مرکبات به آسانی تجزیه شده و تولید اسید استیک میکند. از آنجایی که اسید استیک، اسید ضعیفتری در مقایسه با اسید لاکتیک است لذا کاهش pH سیلو احتمالا" به همین دلیل میباشد. NDF تیمارها ۳۲/۴۹۱ ۰/۷۱۲، ۳۲/۸۸۰ ۲/۵۷۳، ۳۵/۰۰۱ ۲/۷۳۲ و ۳۴/۵۳۰ ۴/۴۶۶ و ADF تیمارها نیز اعداد ۲۱/۷۴۱ ۲/۳۵۲، ۲۲/۳۲۶ ۳/۱۵۳، ۲۳/۵۲۰ ۳/۱۵۵ و ۲۲/۳۲۰ ۱/۴۰۶ را نشان دادند. احتمالا" این افزایش ناچیز در کربوهیدراتهای ساختمانی، ناشی از وجود کربوهیدراتهای محلول بیشتر و در نتیجه تولید مقدار بیشتری اسید استیک در این تیمارها میباشد.نتیجه گیری کلی: نتایج تحقیق حاضر نشان داد استفاده از سیلاژ برگ پیاز بهمراه تفاله خشک پرتقال ضمن کاهش آلودگی محیط زیست ناشی از دورریز آنها، میتواند جایگزین مناسبی برای بخشی از علوفه مورد استفاده دام باشد.

کلیدواژه ها:

پسماند کشاورزی ، جیره دام ، سیلو ، کربوهیدراتهای ساختمانی