ارتباط مولفه های رویشی گونه دغدغک با عامل های خاک و فیزیوگرافی ذخیره گاه جنگلی کندیرق خلخال- استان اردبیل

دغدغک (Boiss Colutea  persica) یکی از گونه­ های مهم و با ارزش درختچه­ ای ذخیره­ گاه جنگلی کندیرق خلخال است. پژوهش حاضر به ­منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی این گونه با برخی از عامل ­های خاکی و فیزیوگرافی در منطقه جنگلی­ کندیرق خلخال انجام شد. در داخل هر یک از شکل­ های مختلف ­زمین (یال، دامنه و دره) در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) از حد­ ارتفاعی پایین تا بالا به ­صورت انتخابی، قطعات­ نمونه دایره­ ای شکل به­ مساحت ۵۰۰ مترمربع انتخاب شد. در مجموع ۳۲ قطعه ­نمونه برای اندازه ­گیری مشخصه­ های رویشی و در ۱۲ قطعه­ نمونه مشخصه­ های خاک شامل بافت­ خاک فیزیکی (درصد رس، سیلت و شن) و شیمیایی (اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ازت، درصد کربن آلی و درصد کربنات­کلسیم) اندازه­ گیری شد. نتایج نشان داد که پراکنش این­گونه از ارتفاع ۱۳۵۰ تا ۱۹۸۰ متر از سطح  دریا متغیر است، به­طور­کلی جهت­ های جنوبی و شرقی در شکل ­های دره و دامنه رویشگاه­ های مناسبی از نظر ویژگی ­های کمی هستند. بیشترین میانگین ارتفاع (۷۵/۱ متر) و قطر­تاج درختچه­ ها (۸۱/۱متر) و زادآوری (۱۶۹ اصله نهال در هکتار) در شکل ­دره و بیشترین تعداد جست ( ۱۱/۱۳ اصله) در فرم دامنه به دست آمد. خاک رویشگاه ­های دغدغک نیمه­ سطحی تا عمیق با اسیدیته (۴/۷ تا ۱/۸)، هدایت­الکتریکی (۲۱/۰ تا ۳۹/۰دسی­زیمنس­بر­متر) و بافت­ خاک لومی تا لومی- شنی است. تجزیه مولفه ­های اصلی نیز نشان داد بافت خاک و هدایت الکتریکی از عامل ­های مهم در پراکنش این گونه محسوب می شود، به طوری که در رویشگاه ­های دامنه ­ای و اغلب در جهت ­های جنوبی و شرقی حضور این­گونه با مقدار سیلت ارتباط بیشتری دارد.   واژه­های کلیدی:

کلیدواژه ها:

Bladder senna ، Habitat conditions ، Kandiragh forest ، Principal component analysis ، Soil factors. ، دغدغک ، جنگل کندیرق خلخال ، شرایط رویشگاهی ، عامل های خاک ، تجزیه مولفه­ های اصلی.