اثربخشی برنامه فرهنگی اوقات فراغت عاطفی، رفتاری، و شناختی (عرش) بر تنظیم هیجان مادران و مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی

زمینه و هدف: برنامه فرهنگی اوقات فراغت عرش یکی از مهم ترین برنامه هایی است که می تواند موجب کاهش مشکلات هیجانی مادران و افزایش مهارت های اجتماعی فرزندان آنها شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی این برنامه بر تنظیم هیجان مادران و مهارت های اجتماعی کودکان کم توان ذهنی انجام شد. روش : پژوهش حاضر، یک مطالعه شبه ­تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه مورد مطالعه ۳۰ نفر از مادران دارای کودکان کم توان ذهنی و فرزندان آنها بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. افراد گروه آزمایش در ۱۶ جلسه در برنامه مداخله­ای (هفته ای ۲ جلسه ۶۰ دقیقه ) شرکت کردند؛ در حالی که به گروه گواه، این آموزش ارائه نشد. ابزار این پژوهش مقیاس دشواری های تنظیم هیجانی (گراتز و رومر، ۲۰۰۴) و مهارت های اجتماعی (ماتسون و اولندیک، ۱۹۸۳) بود. داده ها با استفاده از آزمون  tمستقل و تحلیل واریانس چندمتغیری برای نمرات افتراقی تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه فرهنگی اوقات فراغت عرش اثر معناداری بر تنظیم هیجانی مادران کودکان کم توان ذهنی (۰۰۰۱/۰P= و ۲۲/۱۱= t) داشت. علاوه بر این، مداخله تاثیر مثبت و معناداری بر مهارت های اجتماعی فرزندان نیز داشته است (۰۰۰۱/۰P= و ۲۲/۱۰=t). نتیجه گیری: برنامه فرهنگی اوقات فراغت عرش سبب بهبود تنظیم هیجانی در مادران و مهارت های اجتماعی در فرزندان کم توان ذهنی آنها شد؛ بنابراین، برنامه ریزی به منظور استفاده از این برنامه اهمیت ویژه ای دارد. استلزامات نتایج به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

Affective ، behavioral & cognitive leisure time cultural program ، emotion regulation ، intellectual disability (ID) ، social skills ، برنامه فرهنگی عرش ، تنظیم هیجان ، کم توان ذهنی ، مهارت های اجتماعی