فهم ساختار موضوعی قرآن کریم: روی کرد چند متغیره اکتشافی

  در این مقاله، روشی­شناسی کشف ساختار موضوعی قرآن کریم بر اساس یک ایده بنیادی در داده کاوی و شیوه های مرتبط با آن ارائه شده و آن این که در برخی از متون، فراوانی گونه های واژه ها، شاخص۱[۱]معتبری برای محتوای مفهومی آن ها است و این ویژگی، معیار معتبری برای طبقه بندی آن واژه ها نسبت به یکدیگر فراهم می سازد. از این روش، برای کشف ارتباطات متقابل موضوعی میان سوره های قرآن کریم از طریق لحاظ نمودن فراوانی داده های واژه ای آن سوره ها و سپس به کاربردن تحلیل خوشه ای به شیوه سلسله مراتبی، استفاده می­شود. نتایجی که در اینجا گزارش شده، نشان می دهد که روش­شناسی حاضر نتایج کاربردی۲[۲]در فهم قرآن کریم بر اساس معنی شناسی[۳] واژه های قرآن کریم دارد. ۱. برای دستیابی به محتوای مفهومی واژه­ها، شاخص­های گوناگونی باید مد نظر قرار گیرد. در این میان، نخستین شاخص و یکی از شاخص­های کمی در این ساحت که زیر­ساختی برای شاخص­های کیفی به شمار می­آید، بررسی فراوانی گونه های واژه هاست. (مترجم) ۲. هم­چنان که مولف تاکید کرده، این روش، یک روش کاربردی است و نتایج آن نیز سمت و سوی کاربردی دارد. لذا نباید از این روش انتظار داشت که به دایره­ی روش­های بنیادی وارد شود. به دیگر سخن، این روش، زمینه را برای روش­های بنیادی فراهم می­کند و مقدمه­ای برای ورود به روش­های بنیادی به شمار می­آید. (م.) ۱. در معنی­شناسی زبانی به آن گونه از معنی توجه می­شود که درون زبانی است و واحدهای مطالعه­ی این نوع معنی نیز واژه و جمله به حساب می­آیند (صفوی، ۱۳۷۹، ۴۶). (م.)

کلیدواژه ها:

تفسیر موضوعی ، روش شناسی ترکیبی ، ساختارشناسی سوره ها ، داده کاوی قرآنی