بررسی شاخصهای بهره وری آب در کشاورزی

آب، از مهمترین نهاده ها در تولید محصولات کشاورزی است و کمبود آن اصلی ترین محدود کننده امنیت غذایی به شمار می رود. مصرف آب در بخش کشاورزی، بخش عمدهای از مصارف منابع آب سطحی و زیرزمینی در ایران و جهان را در بر می گیرد. با توجه به محدودیت کمی و کیفی آب و استفاده بهینه و جلوگیری از هدر رفت آب در مصرف، اندازه گیری و تحلیل شاخص های بهره وری آب در کشاورزی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بهره وری مصرف آب مستقیما در ارتباط با میزان حجم آب مصرفی و تولید به ازای واحد حجم آب مصرفی است. این شاخص در ابتدای برنامه توسعه چهارم به طور متو سط از هر مترمکعب آب، ۸۳۰ گرم محصول کشاورزی گزارش شده و در برنامه چشم انداز ۲۰ ساله نزدیک به ۲ کیلوگرم هدف گذاری شده است. پس لازم است با توجه به شرایط موجود و در جهت بهبود و ارتقای شاخصهای بهره وری آب، تصمیمات اساسی برای بهبود و ارتقای این دو عامل برداشته شود. معیارهای تصمیم گیری تحت تاثیر عوامل زیادی مانند منبع آب، کمیت و کیفیت آب، مدیریت زراعی، جنبه های زیست محیطی، اجتماعی و حتی سیاسی، ریسک تولید و بازار است. در شرایط متفاوت میتوان اقداماتی نظیر اصلاح الگوی مصرف آب و الگوی کشت، توسعه کشاورزی حفاظتی، کاهش ضایعات محصولات تولیدی انجام داد.

کلیدواژه ها:

بحران آب ، بهره وری آب ، کشاورزی ، مدیریت منابع آب.