مقاوم سازی لرزه ای سازه های بتنی بلند مرتبه

امروزه پس از به وقوع پیوستن زلزله های مخرب وکشته شدن بسیاری از هموطنان بر اثر تخریب ساختمان های مسکونی، توجه جامعه علمی کشور را به امر مقاوم سازی سازه های موجود وهمچنین استاندارد نمودن ساخت وساز جلب نموده است. باتوجه به اینکه ساختمان های موجود گاها بدون علم کافی به نحوه صحیح طراحی، سازه ساخته اند شده وحتی ساختمان های ساخته شده بر اساس استاندارد های قدیمی نیز امروزه به دلیل تغییر در برخی مفاد آیین نامه ای، نیاز به امر مقاوم سازی دارند. واقع شدن کشور ایران در پهنه لرزه خیز، همواره در طول تاریخ سبب خسارات انسانی و اقتصادی فراوانی گردیده است که توجه به امر مقاوم سازی ساختمان ها، تاسیسات مهم و شریان های حیاتی محصول این وضعیت می باشد.تلاش مهندسان برای طراحی ساختمان های مقاوم در برابر زلزله وقتی شروع شد که ده ها سال از تدوین ضوابط طراحی و تامین ایمنی ساختمان ها در مقابل بارها می گذشت. در طول تاریخ، کشور ما ایران زلزله های زیادی را تجربه کرده که متاسفانه یادآوری آن وقایع همراه با زنده شدن خاطرات تلخ زلزله اعم از مالی و جانی می باشد که گاه تا سالها اثرات مخرب آن باقی مانده است. اهمیت این پدیده طبیعی و عوارض آن، لزوم ایجاد آمادگی برای مقابله با زمین لرزه را نمایان می کند لذا طراحان سازه با بکارگیری نامه آیین های لرزه ای سعی نموده اند تا خطرات ناشی از زمین لرزه را بر روی سازه های جدید و نیز ساختمان های آسیب پذیر موجود کاهش دهند. جهت طراحی سازه های بلندمرتبه و نیز مقاوم سازی و بهسازی آنها، توجه به سطوح عملکرد در آیین نامه های ساختمانی و نیز بروز شدن آن، از نکات کلیدی و اساسی است. در اغلب موارد جهت دستیابی به معماری خاص و ویژه، محدودیت های فراوانی پیش روی طراحان قرار می گیرد که باید با توجه به پارامترهای اقتصادی، قابلیت اجرا، اضافه نشدن نیروهای جدید اضافی و... اقدام به طراحی و مقاوم سازی نمود. در سازه های بلند، پارامتر اصلی طراحی ها،میزان تغییرمکان است. لذا محدود کردن این تغییر مکان ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین جهت مقابله با بارهای جانبی باد و زلزله، علاوه برسیستم های متعارف باربر جانبی همانند دیوار برشی، بادبند و ترکیب آنها، روشهای مدرن استهلاک انرژی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله روش های موجود ایمن سازی و مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله ، شیوه های نوین و همچنین استفاده از فناوری های نوین در این زمینه از جمله استفاده از میراگرها در مقاوم سازی سازه ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته وراهکارهای مناسب در هریک از زمینه ها ارائه گردیده اند.

کلیدواژه ها:

زلزله ، مقاوم سازی ، شیوه های نوین ، سازه های بتنی ، عملکرد سازه های بلند مرتبه