مطالعه تجزیه ترکیب پذیری ژنتیکی لاین های ذرت متحمل به تنش گرما در اقلیم خوزستان

به منظور بررسی ترکیب پذیری تعدادی از صفات مرفولوژیک ذرت، هفت لاین اینب رد برگزیده ذرت متحمل به تنش گرما به همراه نتاج حاصل از تلاقی دای آلل کامل آن ها، در قالب طرح لاتیس مربع ساده در دو تاریخ کاشت (تنش وغیرتنش) در سال 1388 درمنطقه صفی آباد-دزفول مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل ازتجزیه واریانس، نشان داد که اختلافات معنی دار بین دو محیط و تمامی ژنوتیپ ها برای کلیه صفات مورد بررسی در سطح احتمال 1% وجود دارد . جهت شناسایی ژنوتیپ های متحمل به گرما دردو شرایط تنش و غیرتنش از شاخص میانگین هندسیGMP فرناندز 1992 ) استفاده بعمل آمد. مقایسه میانگین صفات با شاهدSC704 به روش دانت نشان داد ترکیبات پر عملکرد برتری بر آن ندارند مقادیربالای نسبتGCA/SCA بیانگر اهمیت بیشتر واریانس افزایشی به واریانس غیرافزایشی در کنترل صفات شاخص برداشت، دوره گرده افشانی و دوره زایشی بود . مقدار پایین این نسبت برای صفات قطر ساقه، ارتفاع بوته ، طول بلال، تعداد دانه در ردیف، حاکی از دخالت بیشتراثر غلبه و اپیستازی ژن ها در کنترل این صفات بود. صفات روز تا ظهور گل تاجی، تا ظهور گل ماده، تا رسیدگی، تعداد ردیف در بلال وزن صد دانه، عملکرد دانه وASI نسبت متوسطی نشان دادند که نشان ازاهمیت هردو اثر افزایشی و غیر افزایشی به انضمام اثرات سیتوپلاسمی - مادری ژن ها در کنترل این صفات بود

کلیدواژه ها:

ذرت ، لاین اینبرد ، دای آلل ، ترکیب پذیری ، اثرات سیتوپلاسمی- مادری