اثر استفاده از سیلیسیم بر ویژگی های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عملکرد آفتابگردان (Helianthus.annuus L.) در شرایط مختلف رطوبتی

آب قابل دسترسی، عامل اصلی محدودکننده رشد و تولید محصول در مناطق خشک است. در این راستا به منظور بررسی اثر کاربرد سیلیسیم بر ویژگی­های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و عملکرد آفتابگردان در شرایط مختلف رطوبتی، این آزمایش در سال زراعی ۱۳۹۷-۱۳۹۸ در شهر گناباد انجام شد. این پژوهش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی آبیاری با سطوح مختلف رطوبتی بر اساس نیاز آبیشامل چهار سطح (سطح رطوبتی ۱۰۰ درصد نیاز آبی، سطح رطوبتی ۸۰ درصد نیاز آبی، سطح رطوبتی ۶۰ درصد نیاز آبی و سطح رطوبتی ۴۰ درصد نیاز آبی) و عاملفرعیزمان مصرف سیلیسیمدر چهارسطح (بدون کاربرد (شاهد)، کاربرد در مرحله رویشی، کاربرد در مرحله زایشی، کاربرد در مرحله رویشی و زایشی)بود.نتایج آزمایش نشان داد که کاهش سطح رطوبتی از ۱۰۰ درصد به ۴۰ درصد نیاز آبی موجب کاهش صفات کمی موردبررسی شد؛ به­طوری­که کمترین مقدار عملکرد دانه (۸/۱۷۳۰ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (۴۱/۵۸۳ کیلوگرم در هکتار) در تیمار سطح رطوبتی ۴۰ درصد نیاز آبی به دست آمد. همچنین کاربرد سیلیسیم در شرایط کم رطوبت بر اساس نیاز آبی باعث بهبود اثرات کاهش سطوح رطوبتی در همه صفات مورد ارزیابی و عملکرد دانه شد. بیشترین عملکرد دانه (۹۶/۷۵۷۲ کیلوگرم در هکتار) در تیمار سطح رطوبتی ۸۰ درصد نیاز آبی و کاربرد سیلیسیوم در مرحله رویشی و زایشی به دست آمد و کمترین مقدار (۵۴/۱۱۹۳ کیلوگرم در هکتار) در تیمار سطح رطوبتی ۴۰ درصد نیاز آبی و بدون کاربرد سیلیسیوم ثبت گردید. همچنین کاربرد سیلیسیوم در مرحله رویشی و زایشی نسبت به تیمار عدم کاربرد (شاهد) به ترتیب باعث افزایش ۵/۲، ۵/۱ و ۵/۲ برابری عملکرد روغن در سطوح مختلف آبیاری شامل ۸۰، ۶۰ و ۴۰ درصد نیاز آبی شد. به طورکلی نتایج نشان داد استفاده از سیلیسیم در مرحله رویشی و زایشی در سطح رطوبتی ۸۰ درصد نیاز آبی باعث جبران اثرات سوء کاهش سطح رطوبتی در صفات موردبررسی گردید.