واکنش ژنوتیپ های چند جوانه چغندرقند به تنش شوری

با وجود توسعه کشت مکانیزه و استفاده از ارقام منوژرم چغندرقند در کشور، هنوز در برخی مناطق مانند اراضی دارای تنش شوری و خشکی، استفاده از ارقام چند جوانه به منظور کاهش اثرات سوء محیط و افزایش درصد سبز و استقرار توصیه می شود. لذا بررسی ژرم پلاسم چند جوانه ای چغندرقند تحت تنش شوری ضروری بوده تا بتوان در آینده به ارقام چند جوانه متحمل به شوری دست یافت. برای این منظور، ۲۰ گرده افشان مختلف ابتدا در آزمایشگاه در شرایط بدون تنش و شوری ۲۰ دسی زیمنس برمتر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در دو آزمایش جداگانه از نظر درصد جوانه زنی بین کاغذ و روش سریع جوانه زنی در ارلن با هم مقایسه شده و سپس در محیط گلخانه در شرایط بدون تنش و شوری ۱۶ دسی زیمنس بر متر با چهار تکرار مورد آزمون قرار گرفتند. نمونه برداری حدود دو ماه بعد از اعمال تنش در مرحله هشت برگی (استقرار) انجام وعملکرد تر و خشک اندام هوایی و ریشه و عناصر سدیم و پتاسیم و کربوهیدرات محلول اندازه گیری شد. از نظر شاخص پتانسیل ظهور در مزرعه، ژنوتیپ های ۷۲۳۳، AMP۲ و PB۱۳-S۲-۱۵۱-HSF-۹۱۵ به ترتیب با مقادیر ۰.۱۷۶، ۰.۰۹ و ۰.۰۵ دارای بیشترین مقدار این شاخص بودند. شوری باعث کاهش وزن خشک کل، اندام هوایی و ریشه، پتاسیم و کربوهیدرات محلول به ترتیب حدود ۲۰، ۲۴و ۶، ۴۲ و ۳۸ درصد و افزایش مقدار سدیم و فسفر برگ به ترتیب حدود ۴ برابر و ۱۱ درصد شد و در نهایت ژنوتیپ های PB۱۳-S۲-۱۵۱-HSF-۹۱۵، ۷۲۳۳، S۱–۹۳۰۸۸۲، S۱–۹۳۱۰۰۸، Poly۸۸۲۳، S۱–۹۳۰۷۷۰، Gazale، S۱–۹۳۰۹۱۰، ۵RR-۸۷-HS-۲۸ و S۱–۹۳۰۷۹۲ بر اساس مجموع صفات جوانه زنی به روش سریع و روش بین کاغذ، صفات عملکردی و بیوشیمیایی به عنوان ده ژنوتیپ برتر در تنش شوری انتخاب شدند

کلیدواژه ها:

آزمایشگاه ، تنش شوری ، جوانه زنی سریع ، صفات بیوشیمیایی ، گلخانه