بررسی تحلیلی میزان توجه به ابعاد زیبایی شناسی تربیت شهروندی در کتاب های درسی دوره اول ابتدایی

پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ارتباط دو حوزه زیبایی شناسی و تربیت شهروندی درصدد است با تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره اول ابتدایی به عنوان یکی از تاثیرگذارترین دوره های آموزشی، میزان به کارگیری شاخص های تربیت شهروندی از منظر زیبایی شناسی را در کتاب های این دوره بررسی نماید. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا کمی است. جامعه آماری پژوهش، کتاب های درسی دوره اول ابتدایی در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ است. ابزار شناسایی مولفه های زیبایی شناسی شاخص های تربیت شهروندی کدهای محتوایی است که توسط محقق طراحی شد که دارای سه بعد شناختی، بعد عاطفی و بعد رفتاری است که طبق آن محتوای کتاب ها کدگذاری شده و مورد تحلیل قرار گرفت. روایی صوری و محتوایی ابزار پژوهش از نظر متخصصان و صاحب نظران فلسفه تعلیم و تربیت و برنامه ریزی درسی مورد تایید قرار گرفت و پایایی ابزار پژوهش بر اساس فرمول اسکات ۷۸/۰ به دست آمد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در کل محتوای کتاب های درسی دوره اول ابتدایی ۵۵۸ مورد به تربیت شهروندی با تاکید بر ابعاد تربیت هنری اشاره شده است که از این تعداد، بیشترین فراوانی به شاخص توانایی حل مسئله با ۴۵ مورد (۳/۱۵درصد) و کمترین تعداد ۸ مورد (۴/۵درصد) به شاخص آشنایی با مردم سالاری مربوط است. بر این اساس با توجه به تعداد کتاب ها و سه پایه تحصیلی مورد بررسی، توجه به تربیت شهروندی با تاکید بر تربیت هنری به اندازه کافی نیست و درواقع این مقدار توجه به تربیت شهروندی در کتاب های درسی نمی تواند در راستای نیاز دانش آموزان به تربیت شهروندی باشد.

کلیدواژه ها:

تحلیل محتوا ، زیبایی شناسی ، تربیت شهروندی ، دوره اول ابتدایی