طراحی برنامه درسی تفکر مستقل برای دانش آموزان دوره متوسطه

این پژوهش با هدف طراحی برنامه درسی تفکر مستقل برای دانش آموزان دوره متوسطه انجام شده است. رویکرد پژوهش، کیفی و از نوع روش اسنادی بود که با استفاده از فن تحلیل محتوا، تحلیل گردید. لذا با مطالعه اسناد پژوهی و نمونه پژوهش های مرتبط، بخش های مربوط به تفکر مستقل در این پژوهش ها استخراج گردید. داده ها به شیوه کدگذاری بر اساس الگوی تایلر بر مبنای چهار عنصر هدف (شناختی، عاطفی و روانی حرکتی)، محتوا (انتخاب و سازمان دهی)، روش و ارزشیابی است. نتایج نشان داد در بخش «هدف» ویژگی ها شامل: آزادی بیان، برخورداری از حق انتخاب، بحث گروهی، یادگیری مشارکتی، تبادل اجتماعی، رشد ذهنی، پرورش عقلانیت است. درزمینه «محتوا» ویژگی ها شامل: یاددادن نحوه تفکر، یاددادن پیروی آگاهانه از الگوها، آموزش شرکت در بحث گروهی، یادگیری انجام فعالیت های مستقل، یادگیری اظهارنظر آزاد، یاددادن برخورداری از حق انتخاب، نگرش آگاهانه به مسائل است. در بخش «روش تدریس» ویژگی ها شامل: استفاده از روش بحث گروهی، سقراطی، استفاده از بازی های فکری و کلامی، ارائه تمرینات مستقل، معلم به عنوان تسهیلگر و همکار است. درزمینه «ارزشیابی» ویژگی ها شامل: استفاده از ابزارهای خودارزیابی، توجه به ارزشیابی مستمر و تکوینی، فراهم آوردن امکان بازخورد مناسب و به موقع، توجه به مشارکتی بودن فعالیت های دانش آموزان، توجه به اشکال مختلف ارزشیابی است. استفاده از نتایج این پژوهش می تواند در آینده نوجوانان و جوانانی با تفکرات مستقل در راستای کاهش آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی و پایبندی به اعتقادات دینی و فرهنگی خویش تربیت کرد.

کلیدواژه ها:

اسناد ، برنامه درسی ، دانش آموزان دوره متوسطه ، تفکر مستقل