استفاده از روشهای مبتنی بر هیبریداسیون جهت بررسی بیان ژن ها در بیماریهای گیاهی

بررسی نسخه های RNA در یک سلول و یا همان ترانسکریپتومیکس، یکی از علوم پیشرفته در زمینه علوم بعد از ژنومیک است. در واقع ترانسکریپتوم به مجموعه نسخه های RNA در نوع خاصی از یک سلول یا بافت در شرایط ویژهای از نمو یا تحت شرایط فیزیولوژیکی خاص اتلاق میشود و شامل RNA های پیامبر (mRNA)، RNA های انتقالدهنده (tRNA)، RNA ریبوزومی (rRNA) و دیگر RNA های غیر کدکننده (non-coding RNA) میشوند. علم ترانسکریپتومیکس بر روی میزان بیان ژنها با بررسی سطوح RNA تمرکز میکند. گیاهان میتوانند بعد از درک بیمارگر، سیستم دفاعی خود را فعال کنند. سرعت این فرآیند یکی از عوامل بسیار مهم در موفقیت وقوع مقاومت در گیاهان است. القای ژنهای دفاعی در گیاهان در پاسخ به بیمارگرها، در مرتبه اول در سطح رونویسی رخ میدهد و در مرتبه دوم تنظیم الگوهای بیان زمانی و مکانی ژنهای دفاعی مهمترین قسمت از دفاع گیاهی به شمار میرود. بررسی بیان ژن های دفاعی گیاهی در زمان تنش نسبت به بیمارگرها، بسیار ضروری است. نتایج این تحقیقات اطلاعات مرتبط به مکانیسم تحمل و مقاومت به بیمارگرها را افزایش داده و تولید ارقام متحمل از راه روشهای زیست فناوری را هموارتر میسازد. روشهای مختلفی جهت تجزیه پروفایل بیان ژن در گیاهان وجود دارد که در این مطالعه به بررسی دو روش که مبتنی بر هیبریداسیون قطعات نوکلئیک اسید هستند، پرداخته میشود. در روش نوردرن بلات mRNA از نمونه های بیولوژیکی استخراج و سپس این mRNA از بقیه مواد سلولی شامل DNA ، پروتئینها، لیپیدها و دیگر محتویات سلولی جداسازی خواهد شد و بعد از حرکت دادن بر روی ژل الکتروفورز و انتقال بر روی غشا، به کمک پروبهای مربوطه شناسایی میشوند. در روش ریزآرایه، هزاران پروفایل از ژنها به طور همزمان تهیه و بعد از بارگذاری بر روی چیپهای مخصوص، بهوسیله cDNA هایی که از سلولهای مورد مطالعه استخراج شده اند، مورد فرآیند هیبریداسیون قرار میگیرند.

کلیدواژه ها:

هیبریداسیون ، نوردرن بلات ، ریزآرایه