نقش شهرهای کوچک در توسعه پایدار منطقه ای (نمونه موردی: شهر قنوات– استان قم)

شهرهای کوچک با ساختارها و کارکردهای متفاوت از شهرهای اصلی به عنوان راهکارهای برای توسعه منطقه ای پیشنهاد شده اند. اما جایگاه این شهرها در استراتژی های توسعه شهری کمتر مورد توجه بوده است. این شهرها می توانند علاوه بر کاهش مشکلات شهرهای بزرگ باعث بسط توسعه به نواحی پیرامونی و حوزه نفوذ خود شوند، و از طرفی ایجاد سطوح پایین عملکردی در آنها سبب می شود که نیازها و خواسته های جمعیت یک نا حیه به عنوان ابزاری مناسب برای پیوند روستا- شهری محسوب شود و نقش یک حلقه واسط بین نواحی روستایی و سطوح بالاتر سلسله مراتب شهری را به عهده گرفته و باعث انتقال و تقویت توسعه در منطقه بشوند. اما این شهرها به دلیل عدم توزیع ناموزون جمعیت، سرمایه و امکانات، عملکرد ضعیفی از خود نشان داده اند. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی اثرات شهر قنوات به عنوان یک نقطه کوچک شهری در استان قم می پردازد، که تلاش دارد به فرض مثبت تاثیر این شهر بر تحول اقتصادی منطقه و نظم دهی به نظام سلسله مراتب سکونتگاهی استان قم برسد. در این راستا با استفاده از مدل های ضریب کشش پذیری، آنتروپی، تحلیل تغییرات سهمی- بخشی و ضریب LQ، موضوع مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل نشان می دهد که شهر قنوات صرفا به عنوان یک نقطه شهری با پتانسیل کشاورزی مناسب مطرح بوده و در زمینه ای جاد تحول اقتصادی در منطقه و جذب سرریز جمعیتی و نظم دهی به نظام سلسله مراتب شهری نتوانسته به موفقیت دست یابد. در پایان برای ر سیدن به توسعه مناسب و نیز توزیع متعادل جمعیت و تحول اقتصادی پیشنهادات و راه حل هایی ارائه گردیده است.

کلیدواژه ها:

شهرهای کوچک ، نقش ، توسعه پایدار ، منطقه ، قنوات