اثر سطوح مختلف شوری، روی و گوگرد تلقیح شده با تیوباسیلوس بر رشد و جذب برخی عناصر غذایی توسط گیاه کلزا (Brassica napus L.)

به­منظور ارزیابی اثر روی و گوگرد تلقیح­شده با تیوباسیلوس و شوری ناشی از کلرید سدیم بر رشد و جذب عناصر فسفر، پتاسیم و رویتوسط گیاه کلزا، آزمایشی گلخانه­ای به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل شوری خاک در چهار سطح (۱، ۴، ۷ و ۱۰ دسی زیمنس بر متر)، گوگرد تلقیح­شده با تیوباسیلوس در دو سطح (صفر و ۵۰۰ کیلوگرم در هکتار) و روی در سه سطح (صفر، ۲۵ و ۵۰ میلی­گرم در کیلوگرم خاک از منبع سولفات­روی) و در مجموع ۷۲ تیمار بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری تمام صفات مورد بررسی را تحت­تاثیر خود قرار داده و باعث کاهش معنی دار مولفه­های رشد مانند ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک اندام­هوایی و ریشه و نیز کاهش جذب عناصر غذایی مورد بررسی گردید؛ ولی، شوری باعث افزایش معنی­دار غلظت سدیم در ریشه و اندام هوایی گیاه شد. مصرف گوگرد و کاربرد ۲۵ میلی­گرم در کیلوگرم روی در شرایط تنش شوری، موجب بهبود صفات رشد و افزایش غلظت فسفر، پتاسیم و روی به­ترتیب به­میزان ۲۶/۱۵%، ۵/۱۱۰%و ۶/۳۷۶% و نیز کاهش غلظت سدیم در اندام­هوایی گیاه به­میزان ۷۷/۳۴% نسبت به تیمار شاهد گردید. به­طور کلی نتایج نشان داد مصرف گوگرد تلقیح­شده با تیوباسیلوس و نیز مصرف سطح بهینه­ی کود سولفات­روی (۲۵ میلی­گرم در کیلوگرم خاک)، می­تواند با تاثیرگذاری بر خصوصیات خاک و همچنین تامین مستقیم عناصر، میزان جذب عناصر غذایی را در شرایط تنش شوری بالا برده و با کاهش میزان جذب سدیم، اثرات زیان­بار شوری بر گیاه را کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

شوری ناشی از کلرید سدیم ، کود سولفات روی ، تنش شوری ، عناصر غذایی پرمصرف