مقایسه پیوند با مدرسه در نیمرخهای مختلف انگیزشی دانشآموزان: تحلیل مبتنی بر شخص

هدف پژوهش حاضر، تعیین نیمرخهای انگیزشی دانشآموزان و مقایسه نیمرخهای تعیین شده از نقطه نظر خرده مقیاسهای پیوند با مدرسه بود. روش پژوهش علی - مقایسه ای بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشآموزان پسر دوره متوسطه دوم شهر قم و نمونه پژوهش نیز شامل ۲۱۷ دانشآموز بود که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند. جهت اندازهگیری داده ها از مقیاس پیوند با مدرسه رضاییشریف و همکاران (۱۳۹۴) با آلفای کرونباخ ۰.۹۲ و مقیاس جهتگیری انگیزشی الیوت و مک گروگور با آلفای کرونباخ ۰.۶۶ (۲۰۰۱) استفاده شد. به منظور تحلیل دادههای پژوهش از روشهای تجزیه و تحلیل خوشهای، مانوا و آزمون پیگیری توکی طی نرم افزار «اس. پی. اس. اس.» استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان دهنده سه نیمرخ انگیزش؛ چندگانه، بیانگیزشی و تبحرگرا - عملکردگرا در میان دانشآموزان بود. نتیجه تحلیل مانوا نشان داد؛ به جز خرده مقیاس مشارکت در مدرسه، در بقیه خرده مقیاسهای پیوند با مدرسه (دلبستگی به مدرسه، دلبستگی به کارکنان، باور و تعهد به مدرسه) بین دانشآموزان با نیمرخهای انگیزش چندگانه، بیانگیزشی و تبحرگرا – عملکردگرا، تفاوت معنادار وجود دارد. یافته دیگر نشان داد که دانشآموزان دارای نیمرخ انگیزش چندگانه و تبحرگرا - عملکردگرا دارای دلبستگی به معلم، دلبستگی به مدرسه، دلبستگی به کارکنان، باور و تعهد به مدرسه بیشتر نسبت به نمیرخ بیانگیزشی هستند و نیز بین دو نیمرخ انگیزش چندگانه و تبحرگرا - عملکردگرا از لحاظ پیوند با مدرسه و خرده مقیاسهای آن تفاوت معنادار وجود ندارد. یافتهها میتواند به مسئولین حوزه آموزش کمک نماید تا با طراحی برنامههای مداخلهای تربیتی در ارتقا و یا حفظ انگیزش دانشآموزان، در طول سالهای تحصیلی، اقدامات موثری را انجام دهند.  

کلیدواژه ها:

پیوند با مدرسه ، جهتگیری اهداف ، تجزیهی خوشهای ، نیمرخ انگیزشی