بررسی اثر بیکاری بر تغییرات مصرف خانوارها در ایران

پژوهشهای متعددی عوامل موثر بر مصرف خانوار را مورد بررسی قرار دادهاند و عمده این عوامل عبارت از انتظارات درآمدی، خصوصیات اقتصادی و اجتماعی خانوار و محدودیتهای استقراض هستند. اما اثر بیکاری مقطعی سرپرست خانوار بر روی مصرف خانوار از بعد رفاهی بسیار اهمیت دارد، چرا که یک نظام تامین اجتماعی مناسب میتواند اثر نامطلوب بیکاری موقت را از بین ببرد. پرسشی که در این مطالعه مطرح میگردد آن است که خانوارهای ایرانی که سرپرستشان بیکار میشوند تا چه حد به این شوک واکنش نشان میدهند. برای پاسخ به این پرسش یک مجموعه «داده تابلویی» از «پیمایش هزینه و درآمد خانوار» مرکز آمار ایران استخراج گردید و با استفاده از روش تفاضل در تفاضل و کنترل سایر عوامل، اثر تبدیل وضعیت اشتغال به بیکاری سرپرست خانوار بر مصرف خانوار سنجیده شد. نتیجهها نشان داد که خانوارهای کمدرآمد که با شوک بیکار شدن سرپرست خانوار خود مواجه میشوند، در پاسخ سطح مصرف خود را بهطور معنیداری کاهش میدهد. این موضوع یک ضعف نظام تامین اجتماعی کشور را نشان میدهد، چرا که، در صورت کارآمدی آن، شوک موقت بیکاری نبایستی بر مصرف اثر معنیداری گذارد.

کلیدواژه ها:

Unemployment ، Household Consumption ، Social Security ، Panel Data ، Difference in Difference. ، بیکاری ، مصرف خانوار ، تامین اجتماعی ، داده تابلویی ، تفاضل در تفاضل.