ابعاد حقوقی بهره برداری از هیرمند

رودخانه بین­المللی هیرمند یک رودخانه مرزی بین کشورهای افغانستان و ایران میباشد که سرچشمه آن در خاک کشور افغانستان واقع شده است و یکی از موضوعات حقوقی- سیاسی بین ایران و افغانستان از زمان امضای عهدنامه پاریس ۱۸۵۷ تاکنون بوده است. هدف افغانستان از سدسازی­های متعدد بر هیرمند تامین آب مورد نیاز برای شرب، کشاورزی، صنعت، انرژی برق آبی، کنترل سیلاب و ... است. با این حال پیامدهای زیستمحیطی این سدسازی­ها در سطح داخلی و بینالمللی بحث بر­انگیز است. کاهش حقابه ایران منجر به خشکسالی و بیابان­زایی، کاهش فراورده­های غذایی محلی، فقر گروههای حاشیه­نشین جامعه و مهاجرت، تغییر شیوه زندگی برخی از ساکنان منطقه از کشاورزی، شکار و ماهیگیری به فعالیت­های غیرقانونی چون سرقت، آدم­ربایی، قاچاق مواد مخدر، کالا و سوخت شده است. مقاله با روش توصیفی – تحلیلی بر آن است تا با استفاده از رویه داوری و قضایی، عرف بین­المللی تعهدات بین­المللی افغانستان را در زمینه بهره­برداری از هیرمند تبیین نماید و نتیجه می­گیرد که دولت­ افغانستان بموجب تعهدات عرفی متعهد می­باشد از رودخانه هیرمند بطور منصفانه و معقول طوری که آسیب جدی به کشور پائیندست (ایران) وارد نشود بهره­برداری نمایند و علاوه بر آن حل این مسئله نیازمند همکاری هر دو کشور می­باشد.

کلیدواژه ها:

استفاده منصفانه و معقول ، منع ایراد آسیب مهم ، هیرمند ، سدسازی ، افغانستان و ایران