مولفههای معناباختگی در «ملکوت» بهرام صادقی

توجه داستاننویسان معاصر ایران به ادبیات غرب امری انکارناپذیر است. جریان تئاتر معناباخته (Absurd) یکی از جریانهای پیش رو و شناختهشده در تئاتر است که تقریبا در دهه پنجاه قرن بیستم میلادی آغاز گردید و حوزه تاثیرش بهسرعت به ادبیات داستانی انگلیسی و دیگر زبانها نیز کشیده شد. در بین نویسندگان ایرانی، میتوان بهرام صادقی را متاثر از جریان یادشده دانست. مقاله حاضر سعی دارد به این سوال پاسخ دهد که آیا مولفههای معناباختگی در «ملکوت» بهرام صادقی وجود دارد؟ براساس آن، میتوان ملکوت را اثری معناباخته محسوب کرد؟ در این مقاله، ابتدا زمینههای اجتماعی، سیاسی و ادبی، آنگاه پیشینه و پیشتازان جریان معناباختگی در ادبیات اروپا معرفی شده است. در مرحله بعد، براساس پژوهشهای معتبر صورتگرفته درباره ادبیات معناباخته به مولفهسازی معناباختگی در ادبیات پرداخته شده است. در سومین مرحله، برای مولفههای برشمرده نمونههای متعددی از متن اثر یافتهایم و ذیل هر مولفه به بحث و بررسی درباره رابطه آنها پرداخته شده است. صادقی در داستان ملکوت از اغلب مولفههای مهم معناباختگی استفاده کرده است و در خلق وضعیت و جهانی پوچ که به اشکال مختلف با عمیقترین لایههای وجودی شخصیتهای داستان در ارتباط است، موفق مینماید. از این رو، ملکوت را میتوان اثری خصیصهنما در ادبیات داستانی معناباخته فارسی در نظر گرفت.

کلیدواژه ها:

معناباختگی ، داستان معاصر فارسی ، بهرام صادقی ، ملکوت