ارزیابی برخی از پاسخ‌های مورفو- فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های مرکبات به تنش شوری

به منظور ارزیابی و شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به شوری، برخی از دانهال‌های مرکبات غربال شده نسبت به شوری موجود در کلکسیون مرکز تحقیقات مرکبات رامسر و ایستکاه تحقیقاتی داراب و ژنوتیپ‌های تجاری متحمل (کلئوپاترا ماندارین) و حساس (ترویر سیترنج) در سه سطح، صفر(شاهد)، 40 و 90 میلی‌مولار سدیم کلراید در شرایطگلخانه بررسی شدند. در هفته دوزادهم پس از شروع تنش  صفات سطح برگ، سطح ویژه برگ، رشد طولی و قطری ساقه، ضخامت برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی، میزان نکروزه شدن و ریزش برگ‌ها، مقدار آب نسبی برگ، میزان عناصر سدیم، پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم مورد مطالعه قرار گرفتند. ژنوتیپ‌های مورد بررسی از نظر کلیه صفات به جز سطح ویژه برگ پاسخ متفاوت نشان دادند. تنش شوری کاهش معنی‌داری در سطح برگ، میزان رشد طولی و قطری ساقه، ضخامت برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و مقدار آب نسبی برگ و نیز افزایش معنی‌دار میزان نکروزه شدن و ریزش برگ‌ها و میزان عناصر سدیم و پتاسیم در ژنوتیپ‌های غربال شده ایجاد کرد. بررسی نمره تحمل به تنش (STS) نشان داد دو ژنوتیپ بومی ایران شامل G25 و G8 در کنار ژنوتیپ متحمل کلئوپاترا ماندارین مقاومت به شوری بالایی داشتند. با در نظر گرفتن هم زمان خصوصیات فیزیولوژیک و STS ژنوتیپ‌های G8و کلئوپاترا ماندارین به عنوان بهترین ژتوتیپ‌ها گزینش شدند. بنابراین این ژنوتیپ‌هاپس از بررسی خصوصیات باغی برای استفاده به عنوان پایه در مناطق دارای خاک یا آب شور توصیه می‌شوند.

کلیدواژه ها:

مرکبات ، کلرور سدیم ، کلئوپاترا ماندارین ، ژنوتیپ متحمل ، نمره تحمل به تنش