مرور نظام‌مند برنامه‌های موجود با هدف ارتقای سطح کارکرد‌های اجرایی و مهارت‌های هیجانی‌اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی

مقدمه: اهمیت بالای دوران پیش‌دبستان در فعال­سازی ظرفیت‌های شناختی، کارکردهای اجرایی و مهارت‌های هیجانی_اجتماعی کودکان، برای پژوهشگران این حوزه بسیار روشن است. با عنایت به این مهم، پژوهش حاضر برای به دست آوردن تصویری از مطالعات موجود در این حوزه، مروری نظام‌مند بر برنامه‌های مداخلاتی موجود با هدف ارتقای سطح کارکردهای اجرایی و مهارت‌های هیجانی_اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی صورت داده است. روش کار: به همین منظور، در این مطالعه مروری نظام‌مند، از میان بیش از 200 مقاله نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر خارجی از جمله Google Scholar، Springer و ScienceDirect، و داخلی شامل مگیران (Magiran)، نورمگز (Noormags) و پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی ((SID)Scientific Information Database )، تعداد 66 مقاله فارسی و انگلیسی بر اساس معیارهای مشخص ‌شده از جمله نوع مداخله و گروه سنی مخاطب،  انتخاب و مورد بررسی کامل قرار گرفتند. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان داد که عمده مطالعات به انجام رسیده در زمینه بهبود کارکردهای اجرایی و مهارت‌های هیجانی_اجتماعی، بر روی دانش­آموزان دبستانی و بزرگ‌تر صورت گرفته است. همچنین، با وجود اثربخشی اجرای برنامه‌های آموزشی پراکنده بر بهبود مهارت‌های شناختی، هیجانی_اجتماعی و تحصیلی کودکان پیش‌دبستانی، فقدان برنامه‌های آموزشی جامع که در برگیرنده آموزش کارکردهای اجرایی و نیز مهارت‌های هیجانی_اجتماعی به ‌صورت تلفیقی باشد، به چشم می‌خورد. نتیجه‌گیری: از این ‌رو و با توجه به اهمیت ویژه دوره پیش از دبستان در رشد کارکردهای اجرایی، تدوین برنامه‌های آموزشی تلفیقی که در بردارنده ویژگی‌های لازم برای یک برنامه جامع باشند برای سنین پیش از دبستان ضروری تلقی می‌گردد.

کلیدواژه ها:

Executive functions ، Emotional skills ، Social skills ، Preschoolers ، Training programs ، کارکردهای اجرایی ، مهارت‌های هیجانی ، مهارت‌های اجتماعی ، کودکان پیش‌دبستانی ، برنامه‌های آموزشی