ارزیابی کیفی توسعه حرفه‌ای منابع انسانی در آموزش عالی با راهبرد «فرصت مطالعاتی»

توسعه حرفه‌ای اعضای هیات‌علمی به‌عنوان بخشی از توسعه منابع انسانی در دانشگاه جایگاه ویژه‌ای دارد. یکی از راهبردهای رایج توسعه حرفه‌ای برای آنان فرصت مطالعاتی است. پژوهش حاضر با روش روایت‌پژوهی با هدف ارزیابی تجربه‌های اعضای هیات‌علمی از دوره‌های فرصت مطالعاتی و با رویکرد تفسیری انجام شد. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه اپیزودیک استفاده شد. مشارکت‌کنندگان بالقوه پژوهش، اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌ها بودند که حداقل یک‌بار تجربه فرصت مطالعاتی داشتند. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و ملاکی انجام شد. پس از انجام مصاحبه با 25 نفر، داده‌ها به شکل استقرایی و بر اساس تحلیل مضمونی با استفاده از نرم‌افزار Nvivo10 دسته‌بندی و مورد تحلیل قرار گرفت. تحلیل‌ها نشان داد که فرصت‌های مطالعاتی ارزش‌های دانشگاهی و شخصی اعضای هیات‌علمی را در قالب توسعه حرفه‌ای و سبک زندگی شخصی تغییر داده است. مشارکت‌کنندگان چالش‌های فرصت مطالعاتی را در قالب چالش‌های درون‌سازمانی و برون‌سازمانی انعکاس دادند. روایت‌ها گویای آن بود که اعضای هیات‌علمی توانسته‌اند با بهره‌گیری از تجاربی که فرصت مطالعاتی برای آن‌ها فراهم کرده بود در وهله نخست تغییراتی در سبک زندگی شخصی خود و نگرش‌هایشان بدهند که داشتن برنامه بلندمدت برای خود و خانواده، احساس مسئولیت اجتماعی و تعاملات مثبت‌تر با همکاران از آن جمله‌اند. در حیطه کار حرفه‌ای آکادمیک و دانشگاه، گرایش به کارهای گروهی، حمایت از دانشجویان و همکاران با ایجاد پیوندهای علمی به‌عنوان یک رابط با دانشگاه‌های خارجی و اهمیت دادن به کیفیت به‌جای کمیّت از دستاوردهای فرصت مطالعاتی بودند. یافته‌ها توصیه می‌کند که با وجود تغییر پست‌های مدیریتی مقررات اداری ساده و ثابتی برای حمایت‌ از اعضای هیات‌علمی داوطلب استفاده از فرصت‌های مطالعاتی درنظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

Qualitative Evaluation ، Professional Development ، Sabbatical Leave ، Faculty Members ، Narrative Research ، ارزیابی کیفی ، توسعه حرفه‌ای ، فرصت مطالعاتی ، اعضای هیات‌علمی ، روایت پژوهشی.