اختیارات مقامات اداری و قضایی در پیشگیری از وقوع جرایم زیست محیطی

محیطزیست را می توان به عنوان میراث مشترک نسل گذشته، فعلی و آینده دانست که با توجه به فعالیت های دولت و شرکت های بزرگ هموارهدر معرض خطر می باشد. در این راه مقامات اداری و قضایی در جهت پیشگیری از آسیب به محیط زیست و از طرف دیگر ارتکاب جرم در اینحوزه، از اختیاراتی برخوردار می باشند. در خصوص مقامات قضایی، دادستان می تواند از نظر بعد کنشی با تشکیل گاردهای ویژه حفاظت ازمحیط زیست در چارچوب اختیارات خود در شورای حفظ حقوق بیت المال، اراضی و منابع طبیعی از وقوع جرم پیشگیری نماید. همچنین همکاریمؤثر با سازمان های مردم نهاد از دیگر ظرفیت های قانونی است که از نظر بعد کنشی می تواند در پیشگیری از جرایم محیط زیستی تأثیرگذارباشد. از نظر بعد واکنشی مقامات قضایی می توانند جهت پیشگیری از تکرار جرم، از مجازاتهای حبس، جریمه نقدی و مجازات های ترکیبی مثلحبس، جزای نقدی یا جزای نقدی و مصادره اموال ناشی از جرایم زیست محیطی، استفاده نمایند. از طرف دیگر مقامات اداری از جمله سازمانحفاظت محیط زیست می تواند برای واحدهای متخلف، اخطار ساده صادر نماید و در صورت تکرار تعطیلی واحد متخلف را خواستار باشد. همچنینسازمان بازرسی کل کشور به جهت نظارت بر واگذاری اراضی، و صدا و سیما به لحاظ رسالت اجتماعی خود می توانند در آگاه سازی مخاطبیننسبت به حفظ و حراست از محیط زیست تأثیرگذار باشند و جرایم این حوزه را کاهش دهند. در این راه وجود قوانین با مجازات های نامتناسب باجرم، عدم مجازات دولت به عنوان شخص حقوقی حقوق عمومی و عدم کارآمدی سازوکارهای مقامات دولتی، امر پیشگیری را از نظر کنشی وواکنشی با مشکل و چالش جدی مواجه کرده است.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، مقامات اداری ، مقامات قضایی ، پیشگیری وضعی ، پیشگیری کنشی و واکنشی