مطالعه اثر شوری خاک و آب بر42 ژنوتیپ گندم و تعیین همبستگی عملکرد دانه با صفات مختلف در تنش شوری

یک راه حل اساسی برای برطرف کردن یا کاهش دادن اثرات شرایط محیطی ایجاد کننده تنش ها یافتن ژنوتیپ هایی است که دارای مجموعه ای از صفات مطلوب و با قابلیت توارث زیاد باشند (2) عملکرد دانه گندم ناشی از اثرات تجمعی اجزای متشکله آن است . شناسایی این اجزاء و رابطه آنها با عملکرد دانه می تواند در گزینش واریته های پر محصول مؤثر واقع گردد (3) مطالعه همبستگی عملکرد دانه با صفات مختلف در شرایط محیطی مورد نظر، می تواند تا حدودی به درک روابط موجود بین صفات مذکور با عملکرد دانه کمک نماید . برخی محققین بالا بودن عملکرد دانه در شرایط تنش شوری را بهترین معیار تحمل به شوری دانسته اند (4) در حالی که برخی دیگر، کارایی این صفت به عنوان تنها معیار اصلی گزینش ارقام برای صفاتی چون تحمل شوری را مورد تردید قرار دادهاند . کلمن و کوالست (1991) ، به همبستگی مثبت بین بیوماس گیاه و عملکرد دانه گندم در شرایط تنش شوری اشاره نموده اند (5) ارزیابی 30 رقم گندم از نظر واکنش به تنش شوری، همبستگی مثبت و معنیدار بین وزن خشک دانه و طول دوره پر شدن دانه را نشان داد، اما همبستگی بین وزن خشک دانه و طول دوره کاشت تاگلدهی منفی بود . بر این اساس، دوام دوره پرشدن دانه میتواند نقش موثری در عملکرد دانه در شرایط شوری داشته باشد و واکنش این صفت به تنش شوری ممکن است به عنوان شاخصی از تحمل به این تنش مورد توجه قرار گیرد . در آزمایش مذکور همبستگی بین وزن خشک دانه و وزن خشک شاخساره نیز مثبت و معنیدار بود (1) هدف از این مطالعه، مقایسه 42 ژنوتیپ گندم در شرایط شوری و بررسی همبستگی عملکرد دانه با برخی صفات در 42 لاین و رقم گندم تحت شرایط تنش شوری بوده است .