زمین شناسی، کانی شناسی، ساخت و بافت، زمین شیمی و منشأ کانسار اکسید‌ آهن-‌آپاتیت گلستان آباد (خاور زنجان)

کانسار اکسید آهن-‌آپاتیت گلستان­‌آباد یکی از کانه‌­زایی­‌های آهن در کمربند فلززایی طارم-‌هشتجین است که در فاصله حدود 30 کیلومتری خاور شهر زنجان قرار‌گرفته است. واحدهای سنگی موجود در این منطقه عبارت از توالی آتشفشانی-‌رسوبی مربوط به زیرعضو آمند سازند کرج به همراه توده‌­های نفوذی با ترکیب کوارتز مونزودیوریت، پیروکسن کوارتز مونزودیوریت و کوارتز دیوریت پورفیری است. توده­‌های نفوذی کوارتز مونزودیوریت و پیروکسن کوارتز مونزودیوریت دارای ماهیت کالک‌­آلکالن پتاسیم بالا بوده و از نوع متآلومین و I-type هستند. این توده‌­ها در محیط تکتونوماگمایی حاشیه فعال قاره­ای تا پس از برخورد تشکیل شده­‌اند. کانه‌­زایی اکسید آهن-‌آپاتیت در کانسار گلستان‌­آباد به‌­صورت عدسی­‌ها و رگه-‌رگچه‌های اکسید آهن-‌آپاتیت در داخل توده نفوذی کوارتز مونزودیوریتی و پیروکسن کوارتز مونزودیوریتی و به مقدار کم در داخل سنگ­‌های آتشفشانی-‌رسوبی ائوسن مجاور توده نفوذی تشکیل‌شده است. کانه­‌های اصلی در این کانه‌­زایی شامل مگنتیت، آپاتیت و اکتینولیت است. ساخت و بافت­‌های موجود شامل رگه-‌رگچه­‌ای، نواری، توده‌ای، بِرشی، دانه­‌پراکنده، استوک­ورک، جانشینی، بازماندی و پُرکننده فضاهای خالی است. کانسار اکسید آهن-‌‌‌آپاتیت گلستان‌­آباد شباهت‌­های زیادی با ذخایر آهن نوع کایرونا از نظر مجموعه کانی‌‌­شناسی، ساخت و بافت ماده معدنی، دگرسانی سنگ دیواره و زمین­‌شیمی نشان می‌­دهد.

کلیدواژه ها:

کانه زایی اکسید آهن-‌آپاتیت ، نوع کایرونا ، عناصر کمیاب خاکی ، پهنه طارم ، گلستان آباد ، زنجان