بررسی جایگاه راه ابریشم در دورۀهای تاریخی ایران باستان

امروزه دربارۀ نام و اهمیت «راه ابریشم» توافق جهانی وجود دارد. سازمان جهانی یونسکو مسیر باستانی شرق دور و خاورمیانه را به این نام می شناسد. بنا بر اسناد سازمان های جهانی، موجودیت آن با مشروع تجارت راه ابریشم در این مسیر گره خورده است و آن را سازمان یونسکو از دورۀ اشکانی به بعد تا اواخر دورۀ صفویه مشخص کرده است. از نظر یونسکو راه ابریشم زمینه های مطالعاتی چند گانه ای دارد که جامعیت داشتن و میان دانشی بودن و چند دانشی بودن از جملۀ ویژگی های آن است. پیشینۀ درازمدت راه در ایران و موجودیت آن در دوره های مختالف تاریخی و اهمیت آن از جنبه های مختلف، اعم از فرهنگی، ژئوپولتیک و اقتصادی، پدیده میراثی بودن آن را بسیار قوی و مشخص کرده است. این مقاله می کوشد، تحولات راه ابریشم را با تأکید بر تجارب در گذشته ترسیم و موجودیت آن را در دوره های تاریخی ایران تبیین نماید. شیوۀ گردآوری مقاله از نوع اسنادی و به روش کتابخانه ای بوده و چنین نتیجه گرفته است که جادۀ ابریشم در طی دو هزار سال مسیر یکپارچگی، مبادله و گفتگوی کشورهای شرقی و غربی بوده است که در رشد و توسعۀ مشترک بشریت، سهم بسزایی داشته است. در ایران اهمتی و موجودیت آن به پایداری حکومت ها در دوره های تاریخی ایران باستان کمک کرده و اهمتی جهانی آن نیز با اقدام جهت ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو بازتاب یافته است.

کلیدواژه ها:

راه ابریشم ، دوره های تاریخی ایران ، پدیدۀ میراثی ، تعاملات فرهنگی و گفتگو ، میراث جهانی یونسکو