تاثیر فضاهای باز در ارتقاء کیفیت محیط در طراحی مجتمع مسکونی با تاکید بر زیست مسالمت آمیز

افزایش بی رویه جمعیت شهرنشین در کشور موجب گسترش انبوه مسکونی به عنوان جایگزینی مسـکن سـازی سنتی در کلان شهرهای کشور شده است و خانه های قدیمی جای خود را به مجتمع های مسکونی و برج ها در کلان شهر ها داده است که باعث ناهنجاری های اجتماعی شده است. این تغییر الگـو تغییـری مهـم در زنـدگی ساکنین گذارد و آن حذف حیاط خصوصی بود. احساس آرامش خاطر، نشاط و وجود حس سـر زنـدگی یکـی از نیاز های روحی انسان و مهم ترین شاخص کیفیت فضاسـت. هـدف از ایـن پـژوهش ارتقـاء کیفیـت محـیط در طراحی فضاهای باز مجتمع های مسکونی بزرگ مقیاس شهر تهران است و میزان پاسخگویی آن ها به نیازهـای مختلف ساکنین است. در نهایت این شناخت زمینه ساز برنامه ریزی آگاهانه تر در استقرار کاربری ها در فضاهای باز مجتمع های مسکونی تهران و بهره گیری حداکثر از قابلیت های فضای باز در مجتمع ها است. به این منظور پس از بررسی گونه های مختلف کاربری ها و دسته بندی نقش های متنوع آن ها در فضاهای باز مجتمـع هـای مسکونی امروزی، فضاهای باز مجتمع های مسکونی پایتخت ( با بیش از 70 درصد فضای باز ) و کاربری های آن مورد توجه قرار می گیرند.نتایج تحقیق نشان می دهد که قابلیت های فضاهای بـاز مجتمـع هـای مسـکونی در سطوح مختلف توسط برنامه ریزان، طراحان و همچنین ساکنین مجتمع های مسـکونی شـهر تهـران مـورد بـی توجهی قرار گرفته و همچنین ناهنجاری هایی که در برخورد تعـاملات مسـالمت آمیـز افـراد در مجتمـع هـای مسکونی انجام میگیرد نادیده گرفته شده است. در این مجتمع ها تنها قابلیت فضای باز در بخش کـاربری هـای عمومی مشاع ساکنین مورد توجه بوده و نقش این فضاها در کاربری هـای اختصاصـی خـانواده و کـاربری هـای عمومی _ شهری مغفول مانده است، در این بخش، توجه به فعالیت های تفریحی، ورزشـی و بعضـا اقتصـادی و ایجاد بررسی نشاط و تقویت روحیه افراد در تاکید بر زیست مسالمت آمیز در فضای باز و همچنـین در طراحـی مجتمع های مسکونی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و کاربری هـای فرهنگـی _ آموزشـی از اهمیـت کمتری برخور دارند.

کلیدواژه ها:

فضاهای باز ، مجتمع مسکونی ، کیفیت محیط ، زیست مسالمت آمیز