مقایسه عملکرد و اجزای عملکرد دانه لاین های امیدبخش گلرنگ پاییزه با ارقام رایج در دشت تبریز

به منظور مقایسه عملکرد و اجزای عملکرد دانه لاین های امید بخش گلرنگ پاییزه با ارقام رایج در دشت تبریز، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و شش تیمار شامل ارقام و لاین های پدیده، گلدشت، گل سفید اصفهان خاردار، گل سفید اصفهان بی خار، لاین‮‭411‬ و ‭KW‬2 از شهریور ماه ‮‭1390‬ به مدت یک سال در دو منطقه خسروشهر و قراملک اجرا گردید. در منطقه خسروشهر به علت وقوع سرمای زودرس پاییزه بوته ها از بین رفتند ولی در منطقه قراملک به علت وجود شرایط آب و هوایی معتدل ترسرمازدگی رخ نداد. نتایج نشان دادند که زمان گل دهی(زمان شکفتن ‮‭50‬ درصد گل ها) گلدشت و لاین‮‭411‬ در تاریخ ‮‭91/4/1‬ ، گل سفید اصفهان بی خار در ‮‭91/4/4‬ و خاردار در ‮‭91/4/7‬ ، پدیده و ‭KW‬2 نیز در تاریخ‮‭91/4/11‬ رخ دادند. زمان رسیدگی فیزیولوژیک دانه ها برای پدیده و ‭KW‬2 تاریخ‮‭91/5/7‬ و سایر لاین ها ‮‭91/5/5‬ بود. لاین ‭KW‬2 به علت بی خار بودن مورد توجه کشاورزان منطقه بود. بین لاین های مورد مطالعه اختلاف معنی داری از نظر ارتفاع بوته، تعداد طبق در بوته، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، درصد روغن دانه، عملکرد دانه و روغن دیده شد. ژنوتیپ های ‭KW‬2 ، پدیده و گل سفید اصفهان خاردار بالاترین ارتفاع بوته ها را به خود اختصاص دادند. بالا بودن ارتفاع بوته در گلرنگ از نظر تسهیل برداشت مکانیزه یک مزیت محسوب می گردد. بیشترین تعداد طبق در بوته و دانه در طبق به ‭KW‬2 و پدیده و بیشترین وزن هزار دانه به گلدشت و لاین ‭KW‬2 اختصاص داشت. بیشترین درصد روغن دانه نیز به ‭KW‬2 تعلق گرفت. لاین ‭KW‬2 به ترتیب با کسب ‮‭2726‬ و ‮‭854‬ کیلو گرم در هکتار دانه و روغن بیشترین عملکردها را به خود اختصاص داد. رقم پدیده نیز در رتبه بعدی قرار داشت. معرفی ‭KW‬2 به عنوان ژنوتیپی با عملکرد بالاتر و توسعه کشت آن در کنار رقم پدیده، با ایجاد تنوع رقم، باعث حفظ پایداری تولید نیز خواهد شد. واژه های کلیدی : عملکرد دانه، دشت تبریز، گلرنگ .