بررسی امکان استفاده از عصاره دانه انگور، کاتچین، فرولیک اسید و ‭4 ‬هگزیل رزورسینول جهت جلوگیری از ایجاد لکه های سیاه در میگوی پرورشی

این پروژه با هدف بررسی امکان استفاده از کاتچین، عصاره دانه انگور، فرولیک اسید و 4 هگزیل رزورسینول برای جلوگیری از ایجاد لکه سیاه (ملانوزیز ) در میگوی پرورشی گونه وانامی انجام شد. این پروژه با ‮‭10‬تیمار و در 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل کاتچین با غلظت های ‮‭0/1‬ و ‮‭0/2‬ درصد، فرولیک اسید با غلظت های 3 و 4 درصد، عصاره دانه انگور با غلظت های 1 و 5/%1 به مدت ‮‭15‬ دقیقه و 4 هگزیل رزورسینول با غلظت های ‮‭0/1‬ و ‮‭0/05‬ درصد به مدت ‮‭10‬ دقیقه بودند. میگوی عمل آوری شده با غلظت 3 درصد متا بی سولفیت سدیم در زمان ‮‭10‬ دقیقه و میگوی بدون افزودنی به عنوان نمونه های شاهد استفاده شدند. نمونه های آزمایشی و شاهد به مدت 6 ماه در سردخانه ‮‭18‬- درجه سلسیوس نگهداری شدند. آلودگی به گونه های مختلف باکتری سودوموناس، باکتری های ویبریو پاراهمولیتیکوک، باکتری های تولید کننده دی سولفید هیدروژن و اشریشیا کلی در نمونه های آزمایشی و شاهد مشاهده نشد. مقدار باقی مانده متا بی سولفیت سدیم در گوشت نمونه های آزمایشی در حد مجاز بود (‮‭50‬ ‭mg/kg ). ‬در فاکتورهای های شیمیایی شامل پراکسید، تیوباربیتوریک اسید ، اسید چرب آزاد و تری متیل آمین در نمونه های آزمایشی در مقایسه با شاهد تفاوت معنی دار مشاهده شد(‮‭0/05‬ ‭P<). ‬اما در سایر فاکتورهای شیمیایی، فاکتورهای باکتریایی و ترکیبات تقریبی کاهش معنی دار مشاهده نشد(‮‭0/05‬ ‭P> ). ‬در پارامترهای حسی شامل گوشت، چشمها، سرسینه و دم، بو(بوی شبیه جلبک، آب دریا، بوی ماهی، آمونیاکی و غیره)، پاها، پوسته و شاخک ها در نمونه های آزمایشی با یکدیگر تفاوت معنی دار مشاهده نشد. بین این تیمارها در مقایسه با تیمار متا بی سولفیت سدیم نیز تفاوت معنی دار مشاهده نشد(‮‭0/05‬ ‭P> ). ‬اما در قیاس با شاهد بدون آنتی اکسیدان تفاوت معنی دار مشاهده شد(‮‭0/05‬ ‭P<). ‬در میگوهای عمل آوری شده با کاتچین ‮‭0/1‬ و ‮‭0/2‬ درصد، فرولیک اسید 3 و4 درصد، عصاره دانه انگور 1 و ‮‭1/5‬ درصد و 4 هگزیل رزورسینول ‮‭0/05‬ و ‮‭0/15‬ درصد میانگین شاخص رنگ طی شش ماه مدت زمان ماندگاری در سردخانه (‮‭52‬/،‮‭57 9‬/،‮‭65 9‬/،‮‭84 9‬/،‮‭41 9‬/،‮‭9/47 9‬ ، ‮‭35‬/،‮‭9/33 9‬) ارزیابی شد و بین نمونه ها تفاوت معنی دار مشاهده نشد (‮‭0/05‬ ‭P> ). ‬در این شاخص بین تیمارهای آزمایشی در مقایسه با نمونه های شاهد بدون آنتی اکسیدان (‮‭2/64‬) تفاوت معنی دار مشاهده شد(‮‭0/05‬ ‭P<)‬، اما با نمونه های عمل آوری شده با متا بی سولفیت سدیم (‮‭8/60‬) تفاوت معنی دار مشاهده نشد(‮‭0/05‬ ‭P> ). ‬با توجه به عدم وجود تفاوت معنی دار بین غلظت های مختلف هر تیمار از نظر بروز ملانوزیز(‮‭0/05‬‭P> ) ‬غلظت های پایین تر از هر ترکیب مانند کاتچین‮‭0/1‬ درصد، فرولیک اسید 3 درصد، عصاره دانه انگور 1 % و 4 هگزیل رزورسینول ‮‭0/05‬ درصد برای عمل آوری میگو و جلوگیری از ملانوزیز از حیث اقتصادی ارجحیت دارد. نمونه های آزمایشی در مقایسه با نمونه شاهد بدون آنتی اکسیدان از حیث مدت زمان ماندگاری در سردخانه (بروز ملانوزیز) تفاوت معنی دار داشته (‮‭0/05‬‭P<)‬، اما نمونه های آزمایشی با نمونه های عمل آوری شده با متا بی سولفیت سدیم از حیث بروز ملانوزیز تفاوت معنی دار نداشتند(‮‭0/05‬‭P> ). ‬در نمونه های آزمایشی ملانوزیز تا پایان مدت زمان ماندگاری در سردخانه مشاهده نشد و این نمونه ها ازکیفیت مطلوبی برخوردار بودند. اما در میگوهای شاهد بدون آنتی اکسیدان کمتر از یک ماه ماندگاری در سردخانه ملانوزیز مشاهده شد و از کیفیت مطلوبی برخوردار نبودند. با توجه به نتایج به دست آمده و ارزیابی اقتصادی آنتی اکسیدان های عصاره دانه انگور، فرولیک اسید، کاتچین و 4 هگزیل رزورسینول و عدم وجود تفاوت معنی دار بین غلظت های هر تیمار و همچنین عدم وجود تفاوت معنی دار بین تیمارهای مختلف از حیث بروز ملانوزیز و مدت زمان ماندگاری در سردخانه عمل آوری میگو با غلظت ‮‭0/1‬ درصد کاتچین جهت جلوگیری از ملانوزیز و افزایش مدت زمان ماندگاری میگو در سردخانه پیشنهاد می شود. کلمات کلیدی میگوی وانامی‭(Litopenaeus vannamei)‬، ملانوزیس (لکه سیاه)، سردخانه گذاری، عمر ماندگاری، کیفیت، کاتچین، فرولیک اسید، عصاره دانه انگور، 4 هگزیل رزورسینول، متا بی سولفیت سدیم