ارزیابی پاسخ گیاه برنج نسبت به عناصر غذایی در مدیریت تغذیه خاص مکان

مدیریت تغذیه خاص مکان (SSNM) یکی از روش هایی ا ست که میتواند به افزایش کآرایی کودهای شیمیایی و جلوگیری از مصرف بی رویه و تامین عملکرد مورد نظر با مصرف مقدار مناسب آنها کمک شایان توجهای نماید. بهینه سازی مصرف کود بر اساس مدیریت تغذیه خاص مکان که در این تحقیق مورد ارزیابی قرار گرفت براساس پتانسیل عرضه عنصر غذایی بومی خاک (INS) و میزان نیاز محصول به عنصر غذایی برای عملکرد مورد انتظار و نیز راندمان بازیافت (RE) عناصر غذایی انجام شد. دراین بررسی تعداد 33 مزرعه در غرب گیلان که از نظر ویژگیهای خاک، مدیریت و موقعیت مکانی متفاوت بودند، انتخاب شدند. سپس در هر مزرعه 4 کرت هرکدام در ابعاد 12 متر مربع (4×3) آماده و تیمارهای کودی شامل, N0 P0, K0 وNPK در آنها اعمال گردید. در این پژوهش میزان عملکرد و برخی اجزای عملکرد گیاه و همچنین نیتروژن، فسفر و پتاسیم خاک و گیاه پس از برداشت اندازهگیری و تامین عناصر تغذیهایی بومی با مد نظر گرفتن عملکرد گیاه محاسبه شدند. دادههای بدست آمده در این آزمایش با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که براساس مدیریت کودی مختص مکان مصرف نیتروژن در6 مزرعه (27 درصد) از مزارع مورد مطالعه باید بیشتر از مقدار توصیه شده و در14 مزرعه (63 درصد) نیز باید کمتر از مقدار توصیه شده می شد در2 مزرعه مقدار توصیه شده با مقدار بدست آمده از روش مختص مکان یکسان بود. مصرف فسفر درتمامی مزارع مورد مطالعه براساس مدیریت کودی مختص مکان باید بیشتر از مقدار توصیه شده (45 کیلوگرم در هکتار P2O5) می شد و این افزایش مصرف از محدوده 52 تا 85 کیلوگرم در هکتار P2O5 متغیر بود. در مورد پتاسیم براساس مدیریت کودی مختص مکان در10 مزرعه باید پتاسیم بیشتری معادل 95 تا 129 کیلوگرم در هکتار از مقدار توصیه شده مصرف می شد و در 12 مزرعه مقدار توصیه شده (90کیلو گرم در هکتار) زیاد بود و برای رسیدن به عملکرد مطلوب باید پتاسیم کمتری مصرف می شد. نتایج بدست آمده به خوبی نشان می دهد که توصیه های کودی رایج بر مبنای انجام آزمایش در یک منطقه نمی تواند برای سایر مناطق نیز قابل توجیه باشد در نتیجه ضرورت انجام توصیه کودی بر مبنای مدیریت خاص مکان بیشتر مشخص می گردد. واژه های کلیدی: برنج، کود، خاص مکان، عملکرد شلتوک، تغذیه