جمع آوری، شناسایی، ارزیابی مقدماتی و حفاظت بذور گیاهان دارویی به منظور تقویت بانک ژن (فاز دوم)- بوشهر

حفظ ژرم پلاسم گونههای گیاهان دارویی از مهم ترین اهداف طرح بانک ژن گیاهان دارویی است. بنابراین جمع آوری تعداد اکسشن‭(Accission) ‬بیشتر با تاکید بر گونه های اندمیک و گونه های در معرض خطر انقراض از مناطق مختلف، مبتنی بر شرایط اکولوژیکی و اقلیمی متنوع در دستیابی به این اهداف، نقش بسزایی دارد. از سوی دیگر برداشت بی رویه گیاهان دارویی از عرصه های منابع طبیعی، چرای بی رویه، تغییر کاربری اراضی و غیره باعث روند روبه زوال بسیاری از گونه های ارزشمند دارویی در دهه های اخیر شده است. بنابراین به منظور جلوگیری از انقراض گونه های دارویی و حفظ ژرم پلاسم آن ها، جمع آوری بذر، حفاظت و نگهداری آن ها در محیطی مناسب ضروری است. در همین راستا فاز دوم طرح ملی جمع آوری، شناسایی و حفاظت از بذور گیاهان دارویی به منظور تقویت بانک ژن مانند بسیاری از استان های کشور، از سال ‮‭89‬ در استان بوشهر به اجرا در آمد. به منظور سهولت کار و تکمیل بانک ژن بذورگیاهان دارویی، جمع آوری بذر در سطح استان بوشهر از ‮‭10‬ شهرستان، ‮‭37‬ شهر، ‮‭24‬ بخش و ‮‭46‬ دهستان از مناطق جلگه ای و کوهستانی (شهرستان های دشتستان، دشتی و جم) و مناطق ساحلی (بخشی از شهرستان های بوشهر، گناوه، دیلم، تنگستان، دیر، کنگان و عسلویه) از ارتفاع صفر(ساحل دریا) تا ‮‭1860‬ متر(کوه خورموج) تا حد امکان انجام شد. در فاز دوم طرح تحقیقاتی مذکور در کل ‮‭850‬ نمونه بذر گیاه دارویی متعلق به ‮‭47‬ تیره، ‮‭134‬جنس و ‮‭172‬ گونه پس از جمع آوری، بوجاری، ضدعفونی، بسته بندیو کدبندی شدند. در نهایت قوه نامیه آن ها بررسی شد و ‮‭90‬ درصد گونه ها دارای قوه نامیه بین ‮‭85‬ تا ‮‭95‬ درصد بودند. نمونه های بذری مذکور به همراه شناسنامه های مربوطه به بخش بانک ژن موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور ارسال شدند. در میان نمونه های ارسال شده از شهرستان های دشتستان (‮‭241‬ نمونه)، تنگستان (‮‭122‬نمونه)، دشتی (‮‭102‬نمونه)، دیر (‮‭95‬ نمونه)، کنگان (‮‭75‬ نمونه)، عسلویه (‮‭51‬ نمونه)، بوشهر (‮‭48‬ نمونه)، گناوه (‮‭47‬ نمونه)، جم (‮‭46‬ نمونه) و دیلم (‮‭30‬ نمونه)، بیشترین جنس متعلق به تیره های ‭Asteraceae‬، ‭Poaceae‬، ‭Apiaceae‬، ‭Papilionaceae‬، ‭Brassicaceae ‬و‭Lamiaceae ‬بودند و بیشترین تنوع گونه ای متعلق به تیره های ‭Asteraceae‬، ‭Papilionaceae‬، ‭Lamiaceae‬، ‭Poaceae‬، ‭Apiaceae ‬و ‭Brassicaceae ‬بودند. کلید واژهها: استان بوشهر، بانک ژن، گیاهان دارویی