بررسی خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم دوروم در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته در مناطق سرد و معتدل دیم

گندم دوروم یکی از محصولات عمده در ناحیه مدیترانه بوده که متاسفانه تنش خشکی (ترکیبی از کمبود آب، دمای بالا و افزایش تشعشعات) تولید آن را در این ناحیه با محدودیتهایی مواجه می سازد. لذا این تحقیق به منظور دستیابی به ژنوتیپ های پرمحصول، پایدار در محیطهای مختلف، متحمل به تنش های محیطی و بیماری ها، در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی دیم مراغه، سرارود و قاملو در سال زراعی ‮‭1390-1391‬ اجرا گردید. در این تحقیق تعداد ‮‭21‬ لاین دوروم در قالب آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته 1‭-ARDYT‬و ‮‭20‬ لاین در قالب 2‭-ARDYT ‬به همراه شاهدها (ساجی، زردک و سرداری) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی مطالعه شدند. در طول دوره رویشی از صفاتی مورفوفیزیولوژیکی موثر در افزایش عملکرد در شرایط دیم، نظیر تحمل سرمای زمستانه، تیپ رشد، زوردسی، پابلندی، عدم ورس و ریزش دانه، وزن دانه بیشتر و تحمل به بیماری ها یادداشت برداری به عمل آمد. در نهایت با توجه به نتایج تجزیه واریانس و مقایسه عملکرد میانگین لاین ها در هر منطقه و نیز تجزیه مرکب عملکرد دانه در سه منطقه، تعداد ‮‭13‬ ژنوتیپ با توجه به عملکرد و دیگر خصوصیات موثر در عملکرد در این تحقیق نظیر زودرسی، پابلندی، وزن دانه بیشتر و تیپ رشد زمستانه از دو آزمایش 1‭-ARDYT ‬و 2‭-ARDYT ‬انتخاب گردیدند. ژنوتیپ های منتخب سال بعد به مدت سه سال وارد آزمایش یکنواخت سراسری مقایسه عملکرد دانه یا همان پروژه سازگاری و پایداری عملکرد دانه خواهند شد. واژه های کلیدی: مقایسه عملکرد پیشرفته، گندم دوروم، دیم سرد و معتدل