ارزیابی منابع مقاومت به زنگ سیاه گندم در نمونه های گندم سینتتیک هگزاپلویید بانک ژن گیاهی ملی ایران
صاحب اثر: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
نوع محتوی: طرح پژوهشی
زبان: فارسی
استان موضوع گزارش: البرز
شهر موضوع گزارش: کرج
شناسه ملی سند علمی: R-1053563
تاریخ درج در سایت: 27 بهمن 1397
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
مشاهده: 346
تعداد صفحات: 111
سال انتشار: 1394
نسخه کامل طرح پژوهشی منتشر نشده است و در دسترس نیست.
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
چکیده طرح پژوهشی:
گندم مهمترین محصول کشاورزی ایران است و زنگ ساقه گندم با عامل Puccinia graminis f. sp. tritici از خطرناک ترین بیماری های گندم محسوب می شود. تا سال ،1999 این بیماری با استفاده از ژن مقاومت Sr31 به کار رفته در ارقام گندم کنترل می شد تا اینکه در این سال نژاد جدیدی از زنگ ساقه با نام Ug99 مشاهده شد که دارای توان بیماریزایی روی گیاهان حامل ژن Sr31 بود. یافتن منابع مقاومت به این بیماری و به خصوص نژادهای جدید آن برای پیشگیری از شیوع بیماری ضروری است. در تحقیق حاضر، تعداد 420 نمونه ژنتیکی کلکسیون گندم های سینتتیک هگزاپلویید موجود در بانک ژن گیاهی ملی ایران نسبت به زنگ ساقه گندم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نمونه ها در گلخانه همراه با ارقام افتراقی زنگ سیاه گندم و رقم حساس(موروکو) با جدایه هایی با پاتوتیپ های TTKSK و TTTMT مایه زنی شدند و علایم بیماری حاصل در مرحله گیاهچه، یادداشت برداری شد. از بین لاین های گندم سینتتیک مورد بررسی در مقابل پاتوتیپ TTKSK، تعداد 59 لاین مقاوم، 17 لاین نیمه مقاوم و 273 لاین حساس و در مقابل پاتوتیپ TTTMT، ، تعداد 22 لاین مقاوم، 9 لاین نیمه مقاوم و 327 لاین حساس بودند. بررسی واکنش گیاهان کامل در برابر پاتوتیپ های زنگ سیاه رایج در منطقه کلاردشت در طی سال های 1390-93 حاکی از وجود تنوع در مقاومت، تحمل نسبی ، حساسیت نسبی و حساسیت در لاین های سینتتیک هگزاپلویید بود. در اولین سال زراعی تعداد 52 لاین درجات مختلف مقاومت، تعداد 54 لاین درجات مختلف مقاومت نسبی، تعداد 87 لاین درجات مختلف حساسیت نسبی و تعداد 147 لاین درجات مختلف حساسیت را نشان دادند. در سال زراعی بعد تعداد 19 لاین درجات مختلف مقاومت، تعداد 43 لاین درجات مختلف مقاومت نسبی، تعداد 69 لاین درجات مختلف حساسیت نسبی و تعداد 198 لاین درجات مختلف حساسیت نشان دادند. طی سال زراعی 1392-93؛ تعداد 110 لاین بدون علامت، تعداد 36 لاین درجات مختلف مقاومت، تعداد 91 لاین درجات مختلف مقاومت نسبی، تعداد 110 لاین درجات مختلف حساسیت نسبی و تعداد 59 لاین درجات مختلف حساسیت را نشان دادند. نمونه های ژنتیکی که درجات مختلفی از مقاومت نشان دادند می توانند به عنوان منابع مقاومت متنوع برای تولید ارقام مقاوم و بررسی های بیشتر در مورد شناسایی ژن های مقاومت مورد استفاده قرار گیرند. کلمات کلیدی: گندم سینتتیک هگزاپلویید، بیماری زنگ سیاه، Puccinia graminis f. sp. tritici،مقاومت، پاتوتیپ و نژاد.