بررسی مراحل تحولی خشکه دارها و ارتباط آن باکمیت و کیفیت زادآوری در جنگل های اسالم

اصلی ترین رویکرد در طرز تفکر جنگل شناسی همگام با طبیعت توجه به اصل بقا و استمرار تولید و پایداری اکوسیستم جنگل می باشد. خشکه دارها به دلیل حمایت از تنوع زیستی به عنوان اصلی ترین شاخص این نگرش، نقش ارزنده ای در پویایی اکوسیستم جنگل دارند. در همین راستا به منظور شناخت وضعیت خشکه دارها و تاثیرآن در استقرار زاد آوری، قطعات 336 و 340 سری سه حوضه جنگل داری ناو اسالم انتخاب شدند. کلیه خشکه دارهای افتاده و سر پا مورد شناسایی و قطر میانه، طول خشکه دارهای افتاده و قطر در ارتفاع برابر سینه و ارتفاع کلیه خشکه دارها به تفکیک گونه و درجه پوسیدگی آن ثبت شد. حجم خشکه دارهای افتاده از رابطه هوبر و حجم خشکه دارهای سرپا با استفاده از تاریف محلی محاسبه گردید. در هر یک از مراحل پوسیدگی حداقل سه خشکه دار افتاده و سرپا به صورت تصادفی انتخاب شد. وضعیت زاد آوری (نهال و نو نهال) در اطراف خشکه دارها به تفکیک گونه ثبت شد برای خشکه دارهای افتاده عرض دو متر از محل کنده درخت به طرفین و طول کل درختو در خشکه دارهای سرپا مساحتی به شعاع 5 متر به مرکز خشکه دار زادآوری مورد بررسی قرار گرفت. داده ها از نظر همگنی و نرمال بودن به ترتیب با آزمون لون و کلموگروف – اسمیرونف بررسی شد و تبدیل لگاریتمی داده های غیر نرمال انجام و داده ها با استفاده از آزمونهای ANOVA و مربع کای در محیط نرم افزار SAS تجزیه و تحلیل شد.تعداد 71 درخت سرپا خشک در توده شناسایی شد سه گونه راش با 89 درصد، پلت با 4 درصد و ممرز با 7 درصد گونه های خشکه دار های سرپا را تشکیل داده است.خشکه دارهای افتاده به تعداد 60 اصله بودند که از دو گونه راش با93 درصد و ممرز با 7 درصد تشکیل شده است. نهال ها و نونهال های مربوط به هفت گونه راش، ممرز،پلت،شیردار،گیلاس وحشی،ملج و بارانک همراه با خشکه دارها مشاهده شد. در اطراف هر یک از خشکه دارها عمدتا زادآوری مربوط به سه تا چهار گونه درختی یافت شد. گونه های اطراف خشکه دارهای افتاده مستقل از درجه پوسیدگی آنها بود. اما اختلاف آماری معنی داری بین درجات مختلف پوسیدگی خشکه دارهای سرپا از نظر تعداد نهال گونه فقط راش در واحد سطح وجود دارد.واژه های کلیدی: اسالم، توسعه پایدار، خشکه دار، درجه پوسیدگی، زادآوری راش، نزدیک به طبیعت