تعیین عوامل موثر بر عملکرد و عارضه اختلال در غلافبندی سویا در استان گلستان

به منظور بررسی دلایل پدیده اختلال در غلاف بندی سویا در استان گلستان 80 مزرعه در منطقه گرگان و 120 مزرعه در علی آباد کتول (از رقم کتول سویا) که در دامنه متفاوتی از مدیریت هایزراعی کشت شده طی سال های 1395 و 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. داده هایحاصلازصفات کیفی به اعداد کمی تبدیل شدند. برایتعیینمدلعملکردرابطهبینمتغیرهایاندازهگیریشدهبا عملکردازطریقرگرسیونگامبهگامبررسی شد. نتایج نشان داد به غیر از تاخیر در کاشت و تعداد دفعات آبیاری رابطه معنی داری بین این عارضه با سایر عوامل مدیریتی مشاهده نشد. با کاهش تعداد دفعات آبیاری و تاخیر در کاشت تظاهر این عارضه نیز به طور معنی-داری افزایش یافت. در گیاهان مبتلا به عارضه طول دوره های نموی زایشی به طور معنی داری افزایش یافت و در نتیجه برداشت محصول به تاخیر افتاد. همچنین، با تظاهر این عارضه در گیاهان، درصد ریزش گل و غلاف به طور قابل توجهی افزایش یافت و تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه و عملکرد دانه به طور معنی داری کاهش یافت. از بین اجزای تشکیل دهنده خلا عملکرد سویا، سهم تاخیر در کاشت 5/24 درصد، سهم عدم انجام آبیاری 2/67 درصد و سهم تعداد روزهای با دمای بالای 38 درجه سانتی گراد طی مرحله گلدهی تا غلاف بندی سویا 3/8 بود، که نشان دهنده اهمیت پارامترهای ذکر شده جهت بهبود عملکرد دانه در مزارع سویای منطقه بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که تنش های غیر زیستی مانند تنش های حرارتی و نیز مدیریت نامطلوب آبیاری، تغذیه گیاه و تاخیر در کاشت نقش مهمی در بروز عارضه اختلال در غلاف بندی سویا داشته است.واژه های کلیدی: مدیریت مزرعه، رقم کتول، تاریخ کاشت، عملکرد و اجزای عملکرد