نمادگرایی در اسکندرنامه نظامی گنجه ای

نمادگرایی یا رمزگونگی در ژانر ادبی ما باز می گردد به اولین آثار قرون متمادی ادب فارسی تا عصر حاضر که دستاویزی برای نویسندگان و شاعران برای اهداف مختلفی از قبیل: هنرنمایی، زیباشناسی، معذورات عرفی واجتماعی، فرهنگی، سیاسی و از این قبیل که این بزرگان برای گفتارشان و اشعارشان به آن متوسل می شدند. این مقاله سعی بر آن دارد تا برخی از این رمزنگاره ها را در اسکندرنامه نظامی به صورت اجمال بیان نماید. قلمرو ایننمادها یا رموز، سراسر دنیای غیرمحسوس و ناخودآگاه و ماوراء الطبیعه، یعنی سراپرده غیب و اسرار است که معانی سری و رمزی را به تصویر می کشد. نظامی نیک می دانست که پاگذاری در این قلمرو، آثارش را از دیگر همعصرانش متمایز و جذاب تر می کند. اسکندرنامه سراسر نماد و رمزنگاره هایی است که طعم خوش و شیرینی به این اثر مجذوب تزریق نموده است و به طور خلاصه تر می توان گفت گزارش خیالیست از جنگ ها و سفرهایتاریخی و افسانه ای اسکندر از دیدگاه نظامی. این اثر سترگ از یک سو شمه ای از مختصات اشعار مدرنیسم را دارد که مبحث شخصیت پردازی آن تا پایان کتاب نمایان است و از سوی دیگر در زمره اشعار مدرنیسم نمی تواندباشد چرا که قالبی باز ندارد و از پیرنگ خوش ساختی برخوردار است که نمادگرایی یکی از دلایل ساختار جذاب آنست.

کلیدواژه ها:

نظامی گنجه ای ، نمادگرایی ، اسکندرنامه.