تغییرات مکانی وضعیت حاصلخیزی خاک شالیزارهای بخش جنوبی دشت فومنات

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 504

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AREO-33-2_002

تاریخ نمایه سازی: 23 شهریور 1399

چکیده مقاله:

ارزیابی جامع کیفیت خاک­های کشاورزی برای تصمیم­گیری­های خردمندانه که سبب تولید پایدار و حفظ محیط زیست می­شود، ضروری است. بسیاری از مطالعات نشان دادند که شاخص کیفیت خاک که بر اساس ترکیبی از ویژگی­های خاک است در مقایسه با ویژگی­های فردی خاک بهتر می­تواند شرایط خاک را توصیف نماید. در این تحقیق برای ارزیابی کیفیت­خاک اراضی شالیزاری نیمه جنوبی دشت ­فومنات ابتدا با استفاده از تجزیه به مولفه­های اصلی یک مجموعه داده­های حداقل تهیه و سپس ویژگی­های کمی خاک از طریق نمره­دهی کیفی شد. در نهایت با وزن­دهی به هر ویژگی (از طریق روش تجزیه به مولفه­های اصلی)­، شاخص کیفیت­خاک (SQI) بدست آمد و در نرم­افزار GIS به پهنه تبدیل شد. نتایج نشان داد، بیشتر خاک­ها (97 درصد نمونه خاک­ها) هدایت الکتریکی کمتر از 2 دسی­زیمنس بر متر در گروه خاک­های طبیعی و بدون محدودیت  قرار داشتند. بیشتر خاک­های اراضی شالیزاری مورد مطالعه دارای pH مناسب و بدون محدودیت خاص بود. میانگین حسابی غلظت فسفر قابل­استفاده به علت وجود تعدادی نمونه با غلظت زیاد از حد بحرانی آن (12 میلی­گرم در کیلوگرم) بیشتر بود، اما در بیش از 50 درصد منطقه وضعیت نامطلوب فسفر وجود داشت. نزدیک به 76 درصد مناطق مورد بررسی دارای نیتروژن کل بالاتر از 2/0 درصد بودند که نشان­دهنده­ی کفایت نسبی این عنصر غذایی در بیشتر اراضی است. غلظت پتاسیم قابل استفاده در بیشتر مناطق مورد بررسی کمتر از حد بحرانی بود. بازنمایی شاخص کیفیت خاک نشان داد که بخش محدودی از اراضی شالیزاری که دارای کیفیت حاصلخیزی بدی بودند عمدتا متاثر از محدودیت عوامل ذاتی وایستای خاک مانند رس، کربن آلی و گنجایش تبادل کاتیونی خاک بودند، اما بیشتر اراضی مورد مطالعه دارای کیفیت حاصلخیزی متوسط بوده و مهمترین عامل محدود کننده آن کمبود عناصر غذایی فسفر و پتاسیم قابل استفاده است. این در حالیست که مصرف کودهای فسفر و پتاسیم در این ناحیه کم است.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی با جی آی اس ، تجزیه به مولفه های اصلی ، شاخص کیفیت خاک ، استان گیلان

نویسندگان

ناصر دوات گر

دانشیار، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج. ایران

مریم شکوری کتیگری

دانشجوی دکتری، علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان

لیلا رضائی

دانشجوی دکتری، علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

بهاره دلسوز خاکی

محقق، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج. ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • امامی، ح.، ع. ر. آستارایی و ا. فتوت. 1393. ارزیابی ...
  • شهاب آرخازلو، ح.، ح. امامی، غ. حق نیا و ع. ...
  • کاوسی، م.، و م. کلباسی. 1378. مقایسه روش­های عصاره­گیری پتاسیم خاک ...
  • محمدی، ج. 1385. پدومتری (جلد دوم- آمار مکانی). انتشارات پلک، ...
  • Andrews, S.S., and C.R. Carroll. 2001. Designing a decision tool ...
  • Amacher, M.C., and C.H. Perry. 2007. Soil vital signs: A ...
  • Andrews, S., D. Karlen, J. Mitchell. 2002. A comparison of ...
  • Andrews, S.S., J.P. Mitchell, R. Mancinelli, K.L. Karlen, T.K. Hartz, ...
  • Aparicio, V., and J.L. Coasta. 2007. Soil quality indicators continuose ...
  • Bhaskar, B. P., and D. Sarkar. 2013. Capability and quality ...
  • Bindraban, P.S., J.J. Stoorvogel, D.M. Jansen, J. Vlaming, and J.J.R. ...
  • Bremner, J. M. 1996. Nitrogen. Total. P. 1058- 1121. In ...
  • Cahn, M.D., J.W.Hummeland, and B.H. Bruer. 1993. Spatial analysis of ...
  • Cambardella, C. A., A.T. Moorman, J. M. Novak, T.B. Parkin,  ...
  • Davatgar, N., M.R. Neishabouri, and A.R. Sepaskhah. 2012. Delineation of ...
  • Ditzler, C.A., and A.J. Tugel. 2002. Soil quality field tools ...
  • Doberman, A., and T. Fairhurst. 2000. Rice nutrient disorders and ...
  • Dobermann, A., and T. Oberthur. 1997. Fuzzy mapping of soil ...
  • Doran, J.W., and B.T. Parkin. 1994. Defining and assessing soil ...
  • Duffera. M., J. G. White, and R. Weisz. 2007. Spatial ...
  • Ferguson, R.B., G.W. Hergert, J.S. Schepers, C.A. Gotway, J. E. ...
  • Franzen, D.W., D.H. Hopkins, M.D. Sweeney, M.K. Ulmer, and A.D. ...
  • Gee, W.G., and O. Dani. 1996. Particle size analysis. P. ...
  • Govoerts, B., K.D. Sayre, and J. Deckers. 2006. A minimum ...
  • Griepentrag, H.W., E. Thiessen, H. Kristensen, and L. Knudsen. 2007. ...
  • Helmke, P.A., and D.L. Sparks. 1996. Lithium, Potassium, Rubidium and ...
  • Kalieta, A.L., M.C. Hirschi, and F. Tian. 2007. Field-Scale Surface ...
  • Klingebiel, A.A., and P.H. Montgomery. 1961. Land capability classification. USDA ...
  • Kuo, S. 1996. Phosphorous. P. 869- 919. In D. W. ...
  • Liu, Z. J., W. Zhou, J.b. shen, S.T. Li, G.Q. ...
  • Liu, Z. J., W. Zhou, J. Lv, P. He, G. ...
  • Mandal, U.K., K. Ramachandran, K. Sharma, B. Satyam, and K. ...
  • Masto, R.E., P. K.Chhonkar, D. Singh, and A. Patra. K.2007.  ...
  • Mukherjee, A., and R. Lal. 2014. Comparison of soil quality ...
  • Navas, M., M. Benito, I. Rodriguez, and A. Masaguer .2011. ...
  • Nelson, D.W. and L.E. Sommers. 1996. Total carbon, organic carbon, ...
  • Qi. Y., L.D. Jeremy, B. Huang, Y. Zhao, W. Sun, ...
  • Reyniers, M., K. Maertens, E. Vrindts, and J. De Baerdemaeker. ...
  • Rhoades, J.D. 1996. Salinity: Electrical conductivity and total dissolved solids, ...
  • Stocking, M.A. 2003. Soil and Food Security: The Next 50 ...
  • Sumner, M.E. and W.P. Miller. 1996. Cation exchange capacity and ...
  • Sun, B., Sh. Zhou, and Q. Zhao. 2003. Evaluationof spatial ...
  • Tesfahunegn, G. B. 2014. Soil quality assessment strategies for evaluaying ...
  • Thomas, G.W. 1996. Soil pH and soil acidity. P. 475-490. ...
  • Velasquez, E., P. Lavelle, and M. Andrade. 2007. GISQ, a ...
  • Webster, R., and M.A. Oliver. 1990. Statistical methods in soil ...
  • Weindorf, D.C., and Y. Zhu. 2010. Spatial variability of soil ...
  • Xin-Zhong, W., L. Guo-Shun, H. Hong-Chao, W. Zheng-Hai, L. Qing-Hua, ...
  • Yanbing, Q., J.L. Darilek, H. Biao, Z. Yongcun, W. Sun, ...
  • نمایش کامل مراجع