بررسی مناسبات امنیتی امریکا و عربستان سعودی بر پایه نظریه نورفتارگرایی

نظریه­ نورفتارگرایی، مفهوم امنیت را بیش از هر چیز، به عنصر فرهنگ وابسته می­داند و سازه­های آیکونوگرافیک همچون تاریخ و فرهنگ را در تثبیت امنیت، مهم تلقی می­کند. ازسوی دیگر، برجسته بودن مفهوم قدرت در این نظریه، باعث می­شود تا امنیت از مفهومی چندبعدی و سلسله مراتبی برخوردار شود. بنابراین، می­توان رفتارهای امنیتی همگرایانه میان امریکا و عربستان را که از سال 2011 بدین سو افزایش روزافزونی یافته و پس از تغییرات در ریاست جمهوری امریکا از سال 2017 به این سو خصلتی راهبردی یافته است، در چند بعد بررسی کرد. این ابعاد شامل بنیادهایی چون هژمونی، ایدئولوژی و فرهنگ است. بنابر پیش فرض نظریه نورفتارگرایی، فقدان ساختارهای تثبیت شده فرهنگی و غلظت ایدئولوژی از زمینه­های مهمی است که می­تواند فقدان امنیت را در یک کشور نشان دهد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به این دو پرسش، پاسخ داده است که رفتارهای فزاینده امنیتی عربستان سعودی در منطقه چگونه قابل تبیین است و نیز مناسبات فزاینده امنیتی این کشور با امریکا به­ویژه پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، چه بازخوردهایی دارد نتایج، نشان می­دهد که مفاهیمی همچون وابستگی ایدئولوژیک، فقدان تاریخی دولت ملت، نقصان در هویت­های نرم­افزاری فرهنگی و قدرت تک­لایه­ای، رفتار فزاینده امنیتی عربستان در محیط بیرونی را تعیین و توجیه می­کند. به سخن دیگر، عربستان سعودی با برون­فکنی کاستی­های ایدئولوژیک، از میدان­های منازعه در محیط بیرونی برای پرکردن گسست­های تاریخی و فرهنگی دولت ملت خود بهره می­برد. به همین دلیل، رفتارهای امنیتی و قدرت سخت­افزاری در منطقه خلیج فارس و غرب آسیا بازتولید می شود.

کلیدواژه ها:

امنیت ، فرهنگ ، امریکا ، عربستان سعودی ، نورفتارگرایی