نقش خوانایی فضای باز بر ایجاد تعاملات اجتماعی در مجموعه های مسکونی (نمونه موردی: مجموعه مسکونی سعیدیه همدان)

در پژوهش حاضر، تاثیر خوانایی فضای باز مجتمع­های مسکونی بر تعاملات اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت، بواقع این پژوهش بدنبال یافتن پاسخ به این پرسش است که، چه و چگونه رابطه­ای بین ابعاد کالبدی مقوله خوانایی و تعاملات اجتماعی در فضاهای باز مجموعه های مسکونی بر قرار و چه مولفه­هایی و به چه میزان در این رابطه موثر هستند نمونه مورد مطالعه در این پژوهش را ساکنین مجتمع سعیدیه همدان تشکیل دادند، 210 پرسشنامه در بین آن ها توزیع شد که پس از پالایش و کنار گذاشتن پرسشنامه های مخدوش، تعداد 81 پرسشنامه در طی مراحل تحلیل آماری پژوهش به کار گرفته­شدند. تحلیل آماری این پرسشنامه­ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون­های آنالیز واریانس، تحلیل ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی گام به گام، مدل مفهومی پژوهش را برای مجموعه­های مسکونی شهر همدان مورد کنکاش قرار می­دهد. در رابطه با پرسش تحقیق مبنی بر میزان تاثیر خوانایی فضایی بر تعاملات اجتماعی، نتایج نشان می­دهد که مولفه­های 1) تشخص راه، گره، لبه، نشانه و چشم انداز، 2) تعریف واحدهای فضایی، 3)فرصت مرور کلیت فضایی، 4)موانع و اختلالات بصری، 5)مولفه­های معماری موکد مسیر یابی، دارای بیشترین نقش بر تعاملات اجتماعی می باشند، از سوی دیگر هندسه و مولفه­های قابلیت دسترسی، ترکیب ساختار و پیکره­بندی واضح بر شکل­گیری تعاملات اجتماعی این مجموعه مسکونی تاثیر اندکی دارند، همچنین یافته­ها بیانگر این مطلب هستند که مولفه های سه بعدی معماری (نظیر شاخص بودن نشانه هایی مانند مجسمه و آبنما و برجستگی چشم انداز­هایی نظیر دید به کوه) نسبت به مولفه های دوبعدی معماری (نظیر هندسه محیط) نقش پررنگ­تری بر شکل­گیری تعاملات اجتماعی در بستر فضای باز مجموعه مسکونی داشته اند. به طور کلی، مولفه­های خوانایی فضایی در فضای باز مجموعه مسکونی سعیدیه تاثیر نسبتا متوسطی در ارتقاء تعاملات و پایداری اجتماعی این مجموعه دارند.

کلیدواژه ها:

مسکونی ، خوانایی ، تعاملات اجتماعی ، پایداری اجتماعی