بررسی رشد و گلدهی برخی نمونه های بید مشک (Salix aegyptiaca L.) در شرایط آب و هوایی استان کردستان

در این پژوهش، ویژگی­های رشد و گلدهی ده نمونه بانک ژنی (اکسسشن) بید­مشک (Salix aegyptiaca L.) موجود در کلکسیون ایستگاه تحقیقاتی کشاورزی کردستان در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار ارزیابی شد. نتایج تجزیه واریانس داده­ها نشان داد، بین ویژگی­های ارتفاع درخت، قطر یقه، طول شاتون، نسبت طول به عرض شاتون، طول برگ، عرض برگ، نسبت طول به عرض برگ، سطح برگ و طول دمبرگ اختلاف معنی داری (01/0 P≤) وجود داشت. ویژگی­های زاویه شاخه اصلی با فرعی، طول شاخه یک ساله، طول در عرض شاتون نیز اختلاف معنی داری (05/0 P≤) با هم داشتند. مقایسه میانگین ویژگی­ها نیز گویای تفاوت معنی­دار بین اکسشن­ها بود. نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین سطح برگ با ویژگی­های مرتبط با گلدهی (طول شاتون، عرض شاتون، وزن تر و خشک شاتون) همبستگی مثبت و معنی­داری و بین ارتفاع درخت و ویژگی­های طول و وزن تر شاتون همبستگی منفی و معنی­داری وجود داشت. تجزیه خوشه‎ای صفات مورد بررسی، نمونه­های بیدمشک مورد بررسی را در سه خوشه گروه­بندی کرد. برای تعیین نمونه‎های برتر از تجزیه به مولفه های اصلی استفاده شد. بر پایه دو مولفه اول و دوم که درمجموع حدود 70 درصد از تنوع را توجیه کردند، نمودار دو بعدی (بای پلات) ترسیم و مشخص شد که نمونه‎های K2، K3 و K6 نسبت به نمونه‎های دیگر برتری محسوسی داشته و می توان با توجه به ویژگی های برتر آن­ها افزون بر کاشت در فضای سبز برای اصلاح ژنتیکی بیدمشک نیز استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

بید مشک ، تجزیه به مولفه های اصلی ، تجزیه خوشه ای ، شاتون ، ضریب های همبستگی