کاربرد تزیینی و مفهومی نقش شمسه در مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی

از ویژگی های هنر اسلامی، کاربرد نوع خاصی از هندسه است که تحت تاثیر پیشرفت علمریاضیات در میان مسلمانان بوده است. هرچند از دلایل رونق استفاده از اشکال هندسی درهنر اسلامی، می توان به ممنوعیت تصویرگری در دین اسلام همچنین به مفاهیم نمادین و عرفانی نهفته در برخی از نقوش هندسی اشاره کرد؛ تحقیق حاضر برآنست اشکال هندسیشاخص در تزیینات مختلف چوبی، کاشی کاری و... . در بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی را بهعنوان یکی از مهمترین مجموعه های صوفی- شیعی ایران، شناسایی کرده و احتمال ارتباطبین انتخاب آن ها با مفاهیم عرفان اسلامی و آموزه های دینی را بررسی نماید. مطمینا انتخابو کاربرد فراوان اشکال هندسی خاص از جمله نقوش ستاره و شمسه در تزیین این مجموعهو دیگر مجموعه های مشابه، تصادفی نبوده و مانند سایر اجزای هنر دوران اسلامی از مبانیاعتقادی خاصی برخوردار است که بسیاری از آن ها بر ما پوشیده مانده است. انتخاب اشکالفوق را می توان به ارتباط اشکال ستاره و شمسه با مفاهیمی چون نور به عنوان تجلی وجودحق از یکسو و آسمان به مثابه موطن انوار و تجلیات الهی از سوی دیگر نسبت داد که خوداز مهم ترین مفاهیم عرفان اسلامی به شمار م ی روند. لذا این نقوش به جهت برخورداری ازشناسایی نقوش هندسی به کار رفته در تزیینات مجموعه شیخ صفی

کلیدواژه ها:

تزیینات اسلامی ، نقش شمسه ، بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی ، مفاهیم نمادین