معماران بومی : روایتی از طراحی و ساخت خانه های روستایی اشکورات، گیلان( نمونه موردی: روستای آغوزبن کندسر)

معماری بومی شاخه ای از معماری بر پایه نیازهای منطقه ای و مصالح ساختمان است که بازتاب سنت های منطقه ای است و در طول زمان بر اساس پیشینه محیطی، فرهنگی، فناوری و تاریخی که در آن وجود داشته تکامل یافته است. خانه به عنوان اولین سرپناه بشر، منعکس کننده بیشترین تاثیرات فرهنگی در جوامع مختلف بازتاب ارزشها، فعالیتها و روابط انسانی است. شناسایی اصول و قواعدی که پیشینیان ما در طراحی و ساختمان سازی به کاربرده اند ما را بیش از پیش با فنون طراحی و ساختوساز سنتی، انواع ابزارآلات بکار گرفته شده، مواد و مصالح بومی آشنا خواهد کرد. معماری سنتی یک قوم ریشه در اندیشه معماران آن قوم در طی ادوار تاریخدارد و مسلما0 بر اساس نیاز مردمان بومی منطقه و با کمک مصالح قابل دسترس و بومی طراحی و ساخته شده است. در شکل گیری خانه روستایی دو رکن اصلی معمار و بهره بردار نقش اساسی دارند، از این رو مشارکت معمار ماهر با اهالی روستا در شکل گیری خانه مطلوب روستایی نقش به سزایی دارد. در مورد طراحی و ساخت وسازهای سنتی در نواحی و شهرهای بزرگ ایران به طور جامع و کامل سخن گفته شده است اما در مورد معماری روستایی ایران سخن کمتر به میان آمده است که در این میان سهم استان گیلان و ساختمان سازی روستایی آنکه بیشتر با چوب شکل گرفته از همه کمتر است. معماری روستایی گیلان که با غنای فرم خود، بر تجربه گرانبهای گذشتگان تکیه دارد بر مبنای نیازها و هماهنگی با عوامل محیطی پدید آمده است همچنین سهولت استحصال چوب باعث گردیده بنا به گونه ای متفاوت از سایر نقاط ایران بروز نماید. هدف این پژوهش شرح اصول و الگوهای طراحی و ساخت خانه روستایی از پی تا بام بنا به روایت معماران بومی است و اطلاعات گردآوری شده در این پژوهش روستاهای کوهپایه ای اشکورات گیلان می باشد. بخش اعظم مطالب توسط معماران بومی و بخشی نیز توسط مشاهده جزئیات بناهای قدیمی روستا و مطالعات کتابخانه ای حاصل شده است.

کلیدواژه ها:

معماری کوهپایه ای گیلان ، خانه روستایی ، سازه های چوبی ، معماران بومی ، مشارکت مردمی