پایش بعضی از عناصر سنگین در هوای شهر اصفهان با استفاده از شیمی نگاری درختی

قرار گرفتن انسان در معرض هوای آلوده یک مشکل جهانی است. پدیده آلودگی هوا نیز یکی از ره آوردهای توسعه صنعتی است که با افزایش جمعیت، گستردش شهرنشینی و مصرف بیشتر سوخت های فسیلی به شدت آن افزودهشده است. با توجه به خطراتی که این آلودگی برای سلامت افراد ساکن در منطقه آلوده دارد لازم است با آگاهی و شناخت از این مسئله در راستای جلوگیری از تولید و یا کاهش خطرات آن اقدام کرد. در این مطالعه پایش آلودگی هوای کلانشهر اصفهان نسبت به بعضی از عناصر سنگین با استفاده از مطالعه شیمی نگاری درختی با استفاده از گیاه کاج تهران انجام گرفت. در این پژوهش درختانی که حداقل سن آنها حدود 50 سال بود با توجه به نقشه طبقه بندی اقلیم به روش دومارتن و بر اساس نقشه وضعیت آلودگی هوا در شهرستان اصفهان در سه منطقه اصفهان، زرین شهر و اردستان انتخاب و تعداد سه اصله از درختان کاج تهران در هر موقعیت انتخاب و توسط مته سالسنج به قطر 5 میلیمتر از ارتفاع برابرسینه نمونه برداری صورت گرفت. نمونه ها بافاصله زمان های 15 سال جداسازی و برای اندازه گیری فلزات سنگین آهن، سرب، کادمیوم و کرم استفاده شدند. نتایج نشان داد که تجمع عنصر Fe در حلقه های درختی در زرین شهر نسبت به اصفهان و اردستان بالاتر بوده است که دلیل آن احتمالا به خاطر فعالیت های صنعتی مانند ذوب آهن و فولاد است که سالیان زیادی است در این منطقه فعالیت دارند. حذف سرب از بنزین در ایران در سال 1379 و کاهش تردد وسایل نقلیه موتوری گازوئیل سوز در سطح شهر و ایجاد رینگ های ترافیکی متعدد در اطراف شهر اصفهان دلایلی هستند که کاهش تجمع سه عنصر Cd, Pb, Cr را که جزء عناصری هستند که به سوخت های فسیلی و ترافیک ارتباط نزدیک دارند در حلقه های درختی و در سال های اخیر توجیه می کند.

کلیدواژه ها:

آلودگی ، اصفهان ، حلقه های درختی ، عناصر سنگین