جستجوی مولفه های پایداری در بافت تاریخی شهر کاشان

بافت های تاریخی، طی سال ها و بر اساس شرایط طبیعی و بستر حاکم شکل گرفته اند؛ بنابراین بیشترین همخوانی و تناسب را با بستر و طبیعت دارند. در چند دهه ی اخیر، به دنبال طرح بحث های حفاظت از محیط زیست و پایداری، پایداری شهرها نیز مورد توجه قرار گرفته و به عوامل تاثیرگذار و مخرب در پایدارری شهرها پرداخته شد. بنابراین توجه به بافت های تاریخی شهرها به دلیل همسویی با معیارهای پایداری و تاثیرشان در قوام بخشیدن به پایداری شهری مورد توجه قرار گرفته است. این پژوهش با توجه به همین رویکرد، به بررسی بافت تاریخی کاشان به عنوان یک نمونه از بافت های تاریخی شهری، پرداخته و مولفه های پایداری را در سه وجه محیطی، اجتماعی و اقتصادی بررسی می کند تا به چارچوب اولیه ای برای ارزیابی بافت شهری دست یابد؛ سپس ضمن تحلیل بافت تاریخی کاشان به ارزیابی آن با چارچوب مذکور می پردازد. ویژگی های اقلیم کاشان از جمله پایین بودن رطوبت نسبی سالیانه، اختلاف فاحش دمای شب و روز و دمای بالای روزانه در بیش از نیمه از سال، دشواری های متعددی برای تامین آسایش حرارتی ایجاد می کنند؛ ولی بافت تاریخی با تطبیق با بستر محیطی و شرایط حاکم بر آن، با راه حل های مختلفی چون، فرورفتن در زمین، نحوه ی ساخت و ساز، مصالح مورد استفاده، تناسبات فضا، کنترل نورگیری ها، نحوه ی نورگیری ها، فضای باز و نوع پوشش گیاهی و ه مچنین نوع فعالیت های حاکم مانند فضلی بودن فعالیت ها، وجود فروشگاه های خرد در مرکز محلات، تقسیم بندی محلات بر اساس شرایط فرهنگی، تعریف فضاهایی برای تعاملات اجتماعی و اجرای مراسم و آیین های مذهبی و فرهنگی از مهمترین عوامل قابل ذکر در پایداری بافت های تاریخی شهر کاشان است.

کلیدواژه ها:

مولفه های پایداری در شهر ، بافت تاریخی ، شهر کاشان ، طراحی پایدار